Vandaag begint de ramadan, de vastenperiode voor moslims. Aangezien Joheb en Habib beiden moslim zijn hebben ze een lastige maand voor de boeg. Joheb heeft de afgelopen dagen daarom bewust weinig gegeten om langzaam in het ritme te komen. De komende maand staat hij om 04.30 op om naar de moskee te gaan voor het ochtend gebed. Eet daarna een maaltijd om vervolgens tussen zonsopkomst en zonsondergang niets meer te eten of te drinken. Met name de eerste vijf dagen kost dat veel energie, zo zegt hij. Habib daartegen is wat minder goed gelovig want die vast hoofdzakelijk op vrijdag en verder neemt hij het niet zo nauw, zo hoor ik van Joheb. Beiden kennen elkaar al meer dan twintig jaar. Mij maakt het verder niet uit zolang ik mijn zaken hier kan afronden. Iets dat de komende tijd voor de beide mannen niet zal meevallen. Deze maand hanteren ze andere werktijden in de werkplaats waar voornamelijk moslims werken. Ze starten om 6.00 uur en stoppen rond 13.00 uur. Kortere dagen terwijl klanten schreeuwen om de producten geleverd te krijgen. Met name voor de lokale markt. Joheb heeft meubelen voor een nieuw restaurant geleverd maar deze zijn in opdracht van de architect door onbekwaam personeel ter plekke zo behandeld dat stoelen en tafels beschadigd zijn. Hij wijst nu naar Joheb om het op te lossen. Het is de manier hoe veel mensen in India werken. Er wordt al snel naar de ander gewezen. Verantwoordelijkheid nemen voor gedane acties betekent gezichtsverlies en dat is iets wat men hier ten aller tijden wil voorkomen. Het maakt het heel lastig om hier zaken te doen. Zelfs Joheb heeft grote moeite met dit soort praktijken en is altijd eerlijk en oprecht in zijn handelen. Iets waardoor ik het volste vertrouwen heb in onze samenwerking. Habib zal vanavond thuiskomen uit Ahmedabad en daarom wederom alleen op stap met Joheb.
Onderweg naar de fabriek vertelt hij hoe steeds meer mensen zich groter willen voordoen dan ze zijn. Zodra ze geld verdienen dit uitgeven aan onnodige materialistische zaken zoals dure auto´s, horloges of dure etentjes. Men graag wil uitstralen dat ze succesvol zijn. Het hebben van een bepaalde status binnen de gemeenschap een doel is geworden maar in werkelijkheid niet meer is dan een luchtballon. Nu de meubelindustrie in India behoorlijk in het slop zit hebben diverse producenten noodgedwongen dingen moeten verkopen. Denken op lange termijn past namelijk niet in de Indiase cultuur. Tenminste, niet bij een groot deel van de bevolking. Joheb kent veel mensen die in de financiële problemen zitten. Leven in het hier en nu is natuurlijk een prachtig filosofisch gegeven, het levert ook veel teleurstellingen op. Zeker als het gaat om gezichtsverlies. Omdat we vandaag niet heel veel kunnen doen omdat er veel zaken in proces zijn heb ik goede gesprekken zoals ik die ook met Sunita had in Goa. Veel dingen worden me steeds duidelijker. De mentaliteitsveranderingen die de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden. De sterk economische groei in de laatste tien jaar die wel degelijk zijn sporen heeft achtergelaten omdat mensen niet weten hoe hier mee om te gaan. Het is een bepaalde onwetendheid en het klakkeloos volgen van de massa. Het verbaasd me enigszins omdat ook goed opgeleide mensen hieronder ten prooi vallen. Een interessante maar ook gevaarlijke fase waarin India zich bevind, hopende dat het geen invloed heeft op de activiteiten waar ik mee bezig ben. We doen vandaag wat binnen onze mogelijkheden ligt maar rijden vroegtijdig terug naar het centrum. Ben om 16.00 al terug bij het hotel. Neem er een verfrissende douche en zit niet veel later in Sam´s café. Maak er mijn wekelijkse video call met het thuisfront en schrijf er de laatste woorden op voor mijn reisblog. Een heel ontspannen middag eigenlijk. Raak in gesprek met de jonge vrouw Soso uit Amerika die vier jaar geopolitiek heeft gestudeerd in Utrecht. Is na haar studie gaan reizen in zuidoost Azië en heeft twee jaar in Vietnam gewoond. Nu voor een aantal maanden in India. De 27-jarige is duidelijk zoekende in haar leven. Gedurende haar reis heeft ze als lerares Engels gewerkt, soms in bars of restaurants. Alles om haar verblijf op dit continent te kunnen blijven voortzetten. Wat een prachtig avontuur ondergaat ze. In Sam´s café kom ik ook een oude bekende tegen. Het is de Indiase Sonu. Een prachtige vrouw van rond de dertig jaar waarmee ik vlak voor corona, nu vijf jaar geleden, een heel intens gesprek mee had. Als getrouwde Indiase was ze een beetje zoekende. Haar ouders zijn heel open minded maar haar schoonfamilie in veel mindere mate. Moest zich dus een beetje aanpassen aan de spelregels binnen haar schoonfamilie. Miste haar vrijheid om te gaan reizen en was destijds eigenlijk best wel jaloers op het leven dat ik leidde. Vandaag is ze samen met haar zus om hier koffie te drinken. Bijzonder om haar na zo’n lange tijd weer eens tegen te komen. Hoop dat Sonu haar dromen heeft kunnen verwezenlijken, want zover kwamen we niet. Dan komt de man tegenover me zitten die er vanmorgen ook zat te ontbijten. Opvallend door de grote fotocamera’s die naast hem op de bank lagen. Het is de Amerikaan Sam. Hij is beroepsfotograaf en voor onbeperkte tijd op het Azië. Inmiddels twee jaar onderweg. Zijn foto’s plaatst hij op een website waarmee hij geld weet te verdienen. Werkt soms in opdracht maar veel in vrije interpretatie. Omdat hij ruim te tijd wil nemen om de stad te leren kennen huurt hij op dit moment een appartement in Jodhpur. Een heel bijzondere levensstijl. Wat dat betreft is hij als fotograaf hier in het walhalla beland. Cultuur, traditie, historie en kleur zijn hier in overvloed aanwezig. Voldoende ingrediënten om prachtige plaatjes te schieten. Het waren een paar zeer aangename uren in Sam’s café. Morgen nog een laatste dag in Jodhpur. Laat het een mooi vervolg zijn.
Mijn laatste nacht in het Jhankar hotel zit erop. Check out, betaal mijn rekening en neem afscheid van de jongens die er werken. Vicky, Anil, Subash en Arun. Heb met allen een goede band en krijg altijd lachende gezichten te zien wanneer ik op het eind van de dag weer binnen stap. Kom er eigenlijk alleen om te overnachten. Er is wel een restaurant maar Sam´s cafe, dat vijftig meter verder ligt, is gewoon aangenamer vertoeven. Toch heeft dit geen enkele invloed op onze goede verstandhoudingen en hoef ik me daar niet schuldig over te voelen. Wandelend door de smalle straten op weg naar de plek waar ik zal worden opgehaald kom ik Beena tegen.
Heb haar vele jaren geleden ontmoet als het goedlachse meisje die ongekend goed Engels sprak. Helemaal zelf aangeleerd. Je kon merken dat omstanders destijds heel jaloers waren omdat zij heel makkelijk met toeristen kon communiceren. Ze verkocht toen en nu nog steeds zelf gemaakte kralenkettingen op het marktplein bij de klokkentoren. Vrijwel ieder jaar duikt ze wel ergens op. Inmiddels getrouwd en moeder van twee kinderen. Komt nog regelmatig naar de stad om haar kettingen te verkopen. Gelukkig nog altijd met die prachtige uitstraling, als teken dat het goed met haar gaat. Gun haar werkelijk alle geluk van de wereld. Aangekomen op de plek van bestemming staat Joheb op me te wachten. Ook Habib is vandaag weer van de partij. Zijn schoonvader is herstellende en gisteravond laat thuis gekomen. Over ziektes gesproken. Er heerst in India ook een hardnekkig griepvirus. Net als in Nederland hebben de mensen hier dit jaar langer last van dit terugkerende virus. Heb zelf mijn portie al gehad voordat ik naar India vertrok en ben de afgelopen periode gelukkig zonder gezondheidsklachten doorgekomen. Bij de fabriek aangekomen zie ik metalen tafels die net zijn opgehaald van de poedercoater. Alle kapstokken zijn klaar om gefotografeerd te worden en aan de afwerking van de tafelbladen wordt hard gewerkt. De hele middag ben ik bezig om op alle fronten bij te springen en de boel scherp te houden. Wil geen tijd verliezen aan onnodige zaken want over een aantal uren zit mijn tijd er hier op. Vertrek om 20.30 met de Mandor Express richting Delhi. Tot 18.30 zijn we nog druk bezig maar moeten dan terug. Ik vanwege mijn treinreis en Joheb en Habib vanwege zonsondergang. Voor hun tijd om iets te eten maar vooral iets te drinken alvorens naar de moskee te gaan voor het avondgebed. Op een paar zaken na is alles afgerond. De foto´s zullen nog bewerkt worden en zal ik over een aantal dagen toegestuurd krijgen, zo zegt Joheb. Ik kan niet meer doen dan afwachten. Het zijn de laatste aanvullingen op de product catalogus die ik binnen korte tijd naar importeurs wil sturen. Of mijn bezoek geslaagd is zal afhangen van de respons van kopende partijen. Ook al moet ik nog even geduld hebben, ik heb er een goed gevoel over. Neem dankbaar afscheid van de mannen bij het treinstation en wacht op het volle perron op de Mandor Express.
Er is vertraging. Normaal staat deze trein ruim voor vertrek al te wachten langs perron 1, nu komt hij het station binnenrijden op het tijdstip dat we zouden moeten vertrekken. Zodra de deuren van de trein worden geopend vind ik er een plek in wagon B4, bed nr 11. Een bovenste bed in de coupe. Ben vermoeid en hoop daar iets te kunnen slapen. Het wordt echter een lange reis. Luister naar muziek om het ergste gesnurk van mede passagiers te dempen maar veel meer dan af en toe wegdommelen zit er niet in. Positief is wel dat de trein zijn vertraging de afgelopen tien uur heeft ingelopen en we, zoals stond gepland, om 06.45 het station van Old Delhi bereiken. Zal nog een paar dagen in Delhi blijven als afsluiting van een nuttige en aangename periode in India. Het zal ongetwijfeld een vervolg krijgen. In welke vorm laat ik het aan het avontuur over. Jullie lezen het….
Dutch
Arabic
Chinese (Simplified)
English
French
German
Italian
Portuguese
Russian
Spanish