Week 43 (20 okt. – 26 okt) 2017

Nog voor mijn alarm gaat ben ik wakker. Sliep toch enigszins onrustig om me maar niet te verslapen, terwijl dat eigenlijk nooit gebeurd. Had beneden bij de receptie nog gevraagd mij om 5.00 uur wakker te bellen maar even later beneden gekomen ligt de man nog heerlijk te slapen op de grote bank tegenover de balie. Ik laat hem met rust en verdwijn lachend in alle rust het hotel. Het is uitgestorven op straat. Ik ben bewust op tijd aan de wandel gegaan omdat ik geen riksja’s verwacht op dit tijdstip waarmee ik de paar kilometer naar het station kan overbruggen. Zeker niet net na Diwali. En ik vind het prima. De frisse ochtendlucht doet me goed en eigenlijk geniet ik er van, al wordt de rust al snel verstoord.

Nadat de eerste honderden meters zijn afgelegd hoor ik vanuit het donker een ronkend geluid. Ja hoor, toch nog een sterveling die dienst heeft. Hij stopt zijn autoriksja naast me en bied zijn service aan. Ik kan dit aanbod afslaan en blijven lopen maar ga overstag. Kom ik in ieder geval niet bezweet aan want ondanks dit vroege tijdstip is het nog steeds een aangename 28 graden. Af te lezen van mijn mobiel welke een handig hulpmiddel is voor dit soort informatie. Vandaag een passagierstrein, wat niet meer betekent dan dat er alleen stoelen aanwezig zijn. Het zit allemaal wat krapper maar het voordeel is wel dat hij er slechts 4,5 uur over zal doen. Tenminste, volgens het reisschema. Ik heb een plaats bij het raam toegewezen gekregen en probeer, mijn hoofd leunend tegen het raam, nog iets te slapen. Luisterend naar muziek lukt het me om af en toe even in te dutten. Zoals de meesten eigenlijk doen. De trein zit vol maar van een lawaaierige menigte is geen sprake. Denk dat iedereen zijn kruit letterlijk en figuurlijk heeft verschoten gisteravond. Rond 10.30 rijden we, zoals gepland, Jodhpur binnen. Wederom verblijf ik in hotel Haveli en wederom kamer 17 waarom ik gevraagd had en vanwaar ik een prachtig uitzicht heb op het fort, hoog bovenop een massieve rotspartij. Een prima plek voor de komende vijf dagen die ik in Jodhpur zal zijn. Opvallend was onderweg de enorme hoeveelheid vuil en plastic dat op straat zwerft, vooral het grote marktplein lag er bezaaid mee. Natuurlijk is er de hele nacht vuurwerk afgeschoten maar dat kan niet zoveel bende veroorzaken. Schoonmakers en leidinggevende hebben ook enkele dagen vrij vanwege Diwali, zo laat ik me vertellen. En dat is duidelijk te zien. Het zal nog wel een aantal dagen zo blijven, ben ik bang voor. In het begin van de middag heb ik afgesproken met Habib, een van de producenten om een levering te evalueren en samen aan nieuwe modellen te werken. Ook al heeft hij als moslim niets te vieren met Diwali, zijn werknemers hebben ook een aantal dagen vrij genomen.

Veel werk zal er deze dagen dus niet worden verricht. Zittend in zijn werkplaats praten we aan de hand van voorbeelden hoe we nieuwe modellen kunnen creëren, daarbij geholpen door zijn goede vriend Pawan. Het verloopt eigenlijk heel goed moet ik zeggen. Behalve dan, dat ik de hele tijd in gevecht ben met muskieten die het op me voorzien hebben en zelfs een draaiende ventilator geen bescherming bied tegen dit kleine geweld. Het begint zelfs zo irritant te worden dat Habib en Pawan besluiten naar een winkel te rijden om een tube Odomos voor mij te gaan halen. Een zalf waarvan muskieten gillend gek worden en mijn redding gaat worden, zo verzekeren ze mij. En het blijkt te werken. Smeer alles goed in en kan het laatste uur zonder enige jeukaanvallen het werk afronden. Wat een opluchting. Tot 18.00 uur zijn we bezig in de werkplaats, gelegen op het bedrijventerrein dat er vandaag verlaten bij ligt. Zoals heel India op dit moment op non-actief staat. Laat me afzetten bij een Café Coffee day om er nog iets af te ronden en wandel later terug naar het Haveli hotel om er nog een paar uur te genieten op het dakterras. Van een paar koude biertjes terwijl ik kijk naar het siervuurwerk wat hoog boven de stad uiteen spat. Een prachtige afsluiting van een eerste dag in Jodhpur.

Word heerlijk wakker in de kamer met een inrichting die de geschiedenis doet herleven. Het Haveli hotel is gevestigd in een historisch pand en de gebogen gewelven van het zandkleurige gesteente verraden de oudheid van iedere kamer. Als muren toch eens konden praten. Zo met het uitzicht op het oude Mehrangarh fort waar eens de Maharaja verbleef, de koning van Jodhpur, denk ik terug aan die tijd, heel lang geleden. Hoe zou het er toen uit hebben gezien en hoe zou het leven in die dagen zijn geweest? Zie een romantisch beeld voor ogen maar het moet zo anders zijn geweest. Misschien is het daarom maar beter om de gedachten vast te houden, het prettige gevoel wat ik er aan overhoud. Eenmaal buiten gekomen sta ik weer in de werkelijkheid. Vandaag geen bezoeken maar me bezighouden met het uitwerken van de modellen waaraan gisteren aandacht is besteed maar waar nog gedetailleerde tekeningen van moeten worden gemaakt. Dat is het plan. Zit een groot deel van de dag in een Café Coffee day om alles uit te tekenen. Op papier ziet alles er prima uit, al zeg ik het zelf. Nu nog de praktische uitvoering waar Habib zich de komende dagen mee bezig zal houden. Voor mij de taak om dit zo goed mogelijk te ondersteunen. Iets wat ik ook werkelijk leuk vind om te doen. Creëren en ontwikkelen van nieuwe producten. Omdat het tekenwerk op tijd klaar is dwaal ik de verdere middag door de oude straatjes van Jodhpur. Maak foto’s, drink chai langs de weg en laat deze dag heel ontspannen aan me voorbij trekken. Het voelt heerlijk om alles even los te laten en te vertrouwen op al het goede wat komen gaat. Bereid me enigszins voor op de dag van morgen, wanneer Sunil voor een dag naar Jodhpur zal komen. Als belangrijke zakenpartner moet hij op de hoogte worden gebracht van alles wat hier gebeurd en daar gaan we morgen tijd aan besteden. Sluit deze dag weer af op het dakterras van het hotel waar het weer goed vertoeven is en er weer net zoveel vuurwerk wordt afgestoken als gisteren. Nee, het houd inderdaad nooit op.

Behalve dat er geëvalueerd en aan nieuwe modellen gewerkt moet worden, ben ik ook in Jodhpur om zaken af te sluiten. Er zijn een aantal dingen gebeurd waardoor ik het vertrouwen in Soham, mijn contactpersoon hier, ben kwijtgeraakt en dat wil ik vandaag op een correcte manier afhandelen. Nodig om zakelijk vooruit te komen. Hij had de leiding over een productieproces wat niet naar behoren is uitgevoerd en waardoor er door Sunil en Habib heel veel werk moest worden verricht om zaken te herstellen. Iets waarmee hij slecht kon omgaan en iedereen verwijten maakte terwijl hij zelf in gebreke is gebleven. Het geven van een dergelijke verantwoordelijkheid is mede aan mezelf toe te schrijven en is een harde les gebleken. Het heeft als gevolg dat ik afscheid neem van Soham als contactpersoon in Jodhpur. Geen leuke boodschap om over te dragen maar zijn handelswijze is niet acceptabel en stoot tegen dat waar The Soul of India voor staat. Het ondersteunen van arbeiders in deze industrie en het promoten van eerlijke handel. Alvorens ik word opgehaald eerst ontbijten bij het Jhankar restaurant even verderop in de straat. Eet er een grote kom met gemixt fruit en yoghurt terwijl ik in gesprek raak met Dalpak, de werknemer die me vrijwel iedere dag bediend. Over zijn ongenoegen over de lange werktijden en het lage salaris. En ik kan het begrijpen. Hij werkt 13 uur per dag en verdient in de maand slechts 7000 Rupees, gelijk aan zo’n 95 Euro. Geen wonder dat de toch altijd opgewekte Dalpak het regelmatig heeft over het slechte leven in India. In een volgend leven hoop ik het beter te hebben, zo zegt hij met een zuinige lach op zijn gezicht. Ik grijns maar word ook nijdig om zijn uitspraak. Waarom wachten? Je leeft in het hier en nu en het is aan jezelf om hier verandering in aan te brengen. Jij zelf bent verantwoordelijk voor de glans die je het leven wilt geven, op welk niveau dat ook mag zijn. Het feit dat hij al tien jaar als bediende werkzaam is in dit Jhankar restaurant zegt eigenlijk al genoeg. Dalpak heeft te weinig zelfvertrouwen. Zijn eigen gedachten beperken hem van een verdere groei naar een meer tevreden leven. Een heel interessant gesprek waarin ik probeer duidelijk te maken dat hij zoveel meer kan bereiken, alleen al door zijn visie te verbreden en zijn idealen na te streven. Om te beginnen naar minder uren en meer tijd voor zijn gezin die hij nu slecht eens in de zeven dagen bezoekt en tegen een beter salaris. Als ik de deur uitloop zie ik dat ons gesprek hem goed heeft gedaan, hopende dat hij zijn vastgeroeste situatie los kan laten. Het is hem zo gegund. Zoals afgesproken komt Habib me om 10.00 uur ophalen en rijden we direct door naar het station waar Sunil elk moment kan arriveren met de trein vanuit Jaipur. Samen met hem zal ik vandaag eerst alle zakelijke en financiële zaken afhandelen met Soham. Hoe eerder hoe beter. Bereiden ons voor in de werkplaats van Habib en stappen om precies 12.00 uur het kantoor binnen in het warenhuis van Soham. Het zijn absoluut geen leuke uurtjes waarbij af en toe harde woorden vallen door opgelopen emoties. Het positieve is dat we na enkele uren een overeenstemming bereiken en we handenschuddend afscheid nemen van elkaar.

Het geeft een dubbel gevoel. Kan niet echt blij zijn na zo’n meeting omdat er te veel negativiteit omheen hangt terwijl ik vanaf nu van onnodige spanningen bevrijd ben, wetende dat de activiteiten door de juiste mensen zullen worden uitgevoerd. Het heeft enkele uren nodig voordat ik mijn rust weer gevonden heb. Te beseffen dat ik gehandeld heb naar eer en geweten en niemand benadeeld heb, ook mezelf niet. In de werkplaats van Habib praten we nog even na over de gebeurtenissen in de afgelopen uren en bezoeken samen nog een andere producent om vervolgens weer richting het station te rijden. Sunil zal vanmiddag nog met de trein naar huis reizen om zich vanavond weer met zijn gezin te hereniggen. Het is de laatste keer dat ik hem zal zien deze korte trip omdat ik vanuit Jodhpur rechtstreeks naar Delhi zal reizen en we onderweg Jaipur alleen zullen passeren. Met Habib bezoek ik nog een werkplaats waar ze druk bezig zijn met een van de ontwikkelde samples en laat me vervolgens bij het marktplein afzetten. Wil deze bewogen dag het liefst zo snel mogelijk achter me laten. Een dag waarbij er geen winnaars zijn maar waarbij, zowel Soham als ik, beter af zijn. Een laatste paar uren op het dakterras bied een prachtige afleiding. Luister naar rustgevende meditatie en yogamuziek via spotify terwijl ik mijn gedachten opschrijf en alle negatieve energie door een zacht briesje de kosmos in laat slingeren. Het is goed zo.

Vanmorgen vroeg wakker na een toch enigszins onrustige nacht. Het zal allemaal nog wel met gisteren te maken hebben gehad. Voel me gelukkig wel fit en na het vertrouwde ontbijt in het Jhankar restaurant ga ik weer richting de parkeerplek waar de auto van Habib staat. Loop over het grote marktplein rond de klokkentoren en zie dat de opruimdienst overuren heeft gedraaid. Al het vuil is opgeruimd en zijn er diverse mannen en vrouwen nog druk bezig alles aan te vegen. Als teken dat het Diwali festival nu echt achter ons ligt en iedereen weer overgaat tot de orde van de dag. Dus ook alle arbeiders bij de zovele fabrikanten die Jodhpur huisvest. Habib is een man van tijd, een zeldzaamheid hier in India, want hij staat al te wachten op het afgesproken tijdstip. Rijden direct naar een fabrikant waar ze enkele tafelbladen voor nieuwe modellen hebben gemaakt. Ze waren er gisteren al aan begonnen en vandaag mag ik ze gaan beoordelen. Het resultaat is ziet er goed uit. Ben in dat opzicht heel erg blij met de keuzes die ik gemaakt heb. Habib is een ontzettend leuke vent waarmee zowel Sunil als ik heel goed kunnen opschieten en wat nog belangrijker is, hij heeft kennis van zaken en begrijpt waarnaar ik op zoek ben. Het zal alles zoveel makkelijker maken voor me in de komende tijd, wanneer hij in samenwerking met Sunil de zaken gaan regelen zodra ik het land weer heb verlaten. Dit is waar ik al die jaren naar toe heb gewerkt. Het is prettig te weten dat ik Jodhpur morgenavond met een goed gevoel kan verlaten, iets wat nog wel eens anders is geweest. Verder dan de tafelbladen bekijken kunnen we niet doen en rijden daarom na een uur terug naar het centrum. In het Café Coffee day dat ik bijna als mijn kantoor kan bestempelen, bespreek ik met Habib ieder productdetail van eerder afgeleverde producten. Wil absoluut voorkomen dat niet dezelfde fouten worden gemaakt, mocht het tot nieuwe orders leiden. Als we echt alles hebben doorgenomen nemen we afscheid van elkaar. Hij gaat verder met de productie van de overige modellen en ik krijg niet veel later Lax en Tex aan tafel. Twee jonge jongens die eerder betrokken zijn geweest bij het maken van proefmodellen en die sinds kort zelfstandig opereren. Altijd leuk om het energieke en onafscheidelijke koppel te spreken. Over de gang van zaken en hun kennis van de markt, waaronder Nederland, al kunnen we op dit moment weinig voor elkaar betekenen. Het zijn nuttige uren waarbij ik voel de volledige controle weer in handen te hebben, zover dat mogelijk is. Houd contact met Habib over de ontwikkelingen in zijn werkplaats en ben te laatste uurtjes van de middag in het oude centrum te vinden. Loop door de steegjes die steeds nauwer worden naarmate ik de grote rotswand van het fort nader en waar het een oase van rust is. Ver weg van de hectische drukte rond de klokkentoren. Gewoon even niet met werk bezig zijn maar te genieten van de schoonheid die dit oude deel van Jodhpur te bieden heeft. Terwijl ik een paar foto’s wil maken van het een oude haveli wordt ik door de eigenaar geattendeerd op de boom naast me. Iedere dag komen er vele honderden huismussen schuilen om er te overnachten. Een heel bijzonder gezicht, ook omdat er in deze straat nog redelijk veel verkeer langs rijd en de takken van de boom zo laag hangen dat je de mussen bijna uit de boom kunt plukken. Ook vandaag besluit ik de dag weer af te sluiten op het dakterras van het Haveli hotel. Waar het aantal gasten met de dag toeneemt nu het seizoen weer is begonnen. Voor mij een laatste nacht. Morgenavond neem ik de nachttrein naar Delhi. Als teken dat het einde van deze korte reis nadert.

Een laatste dag in Jodhpur. Vandaag zullen we proberen de proefmodellen zo ver mogelijk af te krijgen. Check op tijd uit bij het hotel Haveli en laat mijn bagage achter in de ruimte achter de receptie. Verder geen ander begin van de dag dan anders. Ben de hele dag in de werkplaats van Habib aan het brainstormen over praktische oplossen in het productieproces. Een tijdrovende bezigheid omdat de meeste arbeiders in zijn werkplaats ongeschoold zijn. Ze wel meedenken maar ook eenvoudig fouten maken doordat niet alles goed wordt begrepen. De reden ook dat Habib hier iedere dag zelf aanwezig moet zijn. Zodra een grootschalige productie eenmaal opstart raakt men vertrouwd met de handelingen en gaat alles veel eenvoudiger. Habib zorgt goed voor zijn personeel. Ik merk het ook aan de sfeer. Betaald ze tussen de 15000 en 20000 rupees voor werkdagen die niet langer zijn dan acht uur. Gemiddeld een 225 euro per maand is hier goed te noemen, al kan het natuurlijk nog beter. In ieder geval een stuk beter dan de 95 euro die Dalpak in het Djankar verdient voor zijn lange dagen. Voor mij belangrijk om te weten omdat dit ook veel zegt over de eigenaar van een dergelijke onderneming. Zoals al eerder vermeld, The Soul of India wil arbeiders ondersteunen en dat kan alleen als ik met mensen opereer die een zelfde visie voor ogen hebben. Habib is daar een van en wil daarom heel graag met Sunil en mij verder. Eerlijke handel in India is geen gemakkelijke opgave, maar het is zeker niet onmogelijk. Aan mij om dit te laten zien. Als het zo moet zijn, zal het gebeuren. Aan het eind van de middag zet Habib me weer af in het centrum waar we afscheid nemen. Ook al moet er nog het een en ander afgemaakt worden, ik ben zeer tevreden met wat we bereikt hebben. Nu nog uur de tijd voordat mijn trein vertrekt. Eet nog iets in het Jhankar restaurant en wens Dalpak nogmaals succes, in de hoop hem hier nooit meer te zien. Zo zeg ik hem ook letterlijk. Het zou namelijk betekenen dat hij voor zijn geluk heeft gekozen en niet wegkwijnt in een soort leven waarin hij zich niet hoeft te bevinden. Ondanks de enorme drukte op dit tijdstip ben ik op tijd bij het station waar de Mandor Express al staat te wachten. Een bovenste bed in coach S6. Borg mijn koffer met een staalkabel aan een ring onder de onderste bank en klim naar boven. Het is mijn domein voor de komende elf uur die de reis gaat duren. Luister liggend naar muziek terwijl de trein zijn kilometers maakt over de rails die tot ver voorbij de horizon reikt. Uren waarbij de lichten in de trein grotendeels zijn gedoofd en vrijwel iedere passagier zich heeft gewikkeld in een warme deken.

Het is 6.30 wanneer we de sloppenwijken van Delhi bereiken. Daar waar langs de rails mannen in gehurkte zithouding bezig zijn met hun grote boodschap. Het lijkt wel afgesproken werk, zoveel zitten er naast elkaar. Ongegeneerd kijken ze naar de passerende trein. Iets wat ik op deze schaal nog nooit gezien heb in al die jaren dat ik hier kom. Aangekomen bij het Old Delhi treinstation boek ik een taxi via de Ola app en loop naar buiten, door de enorme masse mensen die hier in beweging is en probeer een plek te zoeken waar de taxi me op zou kunnen pikken. Wonderlijk genoeg loop ik hem zo tegemoet. Echt een zeldzaamheid, zo hoor ik de chauffeur zeggen. Het heeft zo moeten zijn, zeg ik hem met een lachend gezicht. Een keurige man van rond de 60 jaar oud die heel correct Engels spreekt. Zit sinds een paar jaar op een taxi omdat hij meer vrijheid wilde, ook al moest hij daar behoorlijk wat salaris voor inleveren. Als voormalig accountant voor de Verenigde Naties in Delhi verdiende hij namelijk en leuke som geld. Toch gaf hem dat niet de voldoening die hij nodig had om zich gelukkig te voelen of eigenlijk, tevreden te voelen. En ik geef hem volkomen gelijk. Natuurlijk kun je makkelijk praten als je zakken redelijk gevuld zijn, de boodschap is er niet minder om. Netjes word ik voor de deur van het Cottage Yes Please hotel afgezet. Het is mijn laatste halte voordat ik rond middernacht naar de luchthaven zal gaan. Een paar inspirerende weken liggen achter me. Op zowel persoonlijk als zakelijk vlak. Laat het de komende dagen een positief vervolg krijgen in Nederland. Of dat ook gaat gebeuren, jullie zullen het allemaal weer lezen………later.