Week 44 (Ma. 31 okt.-Zo. 6 nov) 2011

Gisteravond diep in de nacht naar bed vanwege een iets uitgelopen gesprek op Skype met Santosh en vanmorgen om 5.00 uur gewekt door een jongen die in het guesthouse werkt. Hij vond het nodig om alle lege plastic flessen  naar beneden te gooien en maakte zo’n kabaal dat iedereen wakker werd. Nee, van een frisse start is geen sprake. Ik ben niet de enige overigens. De twee Duitse jongens Christoffer en Matheus hebben tot redelijk laat aan de flessen bier gezeten en komen ook enigszins brak aan tafel zitten.Christoffer die voor 7 maanden voor zijn werk als technisch ingenieur in Gujarat is gedetacheerd, een staat in het westen van India en Matheus met wie hij nu voor twee weken door noord India reist. Het is een leuk begin van deze week. Zodra zij richting het Mehrangarh fort gaan voor een bezichtiging, vertrek ik richting een van de industriegebieden. Alles is al geregeld. Mukesh, een werknemer van een fabrikant die ik al jaren ken, komt me met de auto ophalen. Als ik op weg ben naar de afgesproken plek aan de andere kant van de klokkentoren passeer ik enkele huizen waar ze bamboe verwerken. Het begrip huis is een ruim begrip. De meeste woningen bestaan uit 3 verdiepingen en de onderste ruimte wordt in de meeste gevallen gebruikt als winkel.

Meestal voorzien van een stalen overhead deur. In twee naastliggende ruimtes zitten een grote groep mannen waarvan er enkelen van hun haar worden ontdaan met een scheermes. Slechts een klein plukje blijft staan. Het betekent dat er iemand in de familie is gestorven. Alle mannen binnen de familie zoals zoons en kleinzoons ondergaan allemaal deze rigoureuze knipbeurt. Een bizar tafereel omdat alles en iedereen voorbij raast alsof er helemaal niets gebeurd is. Het is een deel van de cultuur en het leven….maar toch.

Het is heet vandaag. De zon brand sterk en ik moet schuilen om de inhoud van mijn glimmende schedel niet aan te kook te brengen. Tijdens het wachten is het altijd leuk om het leven op straat te aanschouwen. Diverse markkooplieden staan met hun houten kar in de brandende zon hun producten aan te prijzen en op de hoek staan vermagerde paarden voor een tweewielig rijtuig gespannen. Ze doen voornamelijk dienst als taxi. Soms volgestopt met schoolkinderen, soms met allemaal ouderen en heel af en toe een verdwaalde toerist. Het is het oude centrum waar eigenlijk altijd volop levendigheid is. Waar de toeristen worden gedropt die iets luxer door India reizen. Veelal huisvest vinden in de mooie hotels aan de rand van de stad en hier voor een tijdje sfeer komen proeven van het echte India. Met dure camera’s behangen lopen ze een rondje over de markt om vervolgens weer een veilig heenkomen te zoeken. Vraag me wel eens af hoe zij India beleven. Ik ben niet veel later op de fabriek waar Mukesh werkzaam is. Hij is een bijzonder sociaal en correct persoon  Heeft een zoontje die autistisch is en besteed daar ontzettend veel tijd aan. Mukesh is van oorsprong leraar en heeft zo’n plezier in lesgeven dat hij ’s morgens om 6.00 uur al bijles geeft aan een groep jonge studenten en hier ook s’ avonds nog actief mee is. Op zijn kantoor bekijken we zijn vakantiefoto’s en praten over alles behalve zaken omdat ik weinig met hun producten heb. Dit soort mensen zijn altijd de moeite waard om te bezoeken. Op het eind van de dag weer terugkerend bij het oude centrum loop ik wederom langs de plek waar vanmorgen de mannen werden kaalgeknipt. Ditmaal zitten er geen mannen maar meer dan 50 rouwende vrouwen, allen gekleed in prachtig gekleurde sari’s. Een ontzettend kleurrijk schouwspel op een treurige dag. Het zou een prachtige foto zijn geweest maar daar wil ik niet aan meedoen. Kan het trouwens ook niet. Ik zie ontzettend veel mensen lijden langs de straat maar heb vreselijk veel moeite dit vast te leggen. Wil geen leedvermaak vanwege een mooi plaatje. Nee, heb diep respect voor alle mensen die in armzalige omstandigheden moeten leven.

Mijn kamer is op de eerste verdieping en grenzend aan de straat. Iedere morgen wanneer ik de houten luiken open, aanschouw ik de eerste bewegingen op straat en kijk naar de woning tegenover me. De man die rustig op zijn balkon de krant zit te lezen en zijn vrouw die, volledig verscholen achter haar sari, druk bezig is met het dweilen van de vloer.

Rechts beneden een vrouw die bezig is om chapati’s klaar te maken. Een soort pannenkoek van deeg die hier dagelijks wordt gegeten in combinatie met groenten die als een soort curies worden voorgeschoteld. Op een ijzeren blik waarin hete kolen voor warmte zorgen ligt een ijzeren holle schaal waarin achter elkaar chapati’s worden klaargestoomd. Iedere morgen hetzelfde tafereel. Beneden op straat zijn enkele vrouwen druk bezig om al het afval bij elkaar te vegen wat de dag van gisteren heeft achtergelaten en zijn de hopen koeienstront inmiddels door diverse voertuigen over tientallen meters asfalt uitgesmeerd. Aan het begin van de dag moet alles weer leefbaar zijn. Kinderen in prachtige schooluniformen gaan hand in hand naar school. Groot en klein tezamen. Lichtbruine blouse, geruite rode rok of broek, rode kniekousen en niet te vergeten een prachtige rode stropdas. Hele groepen met rugtassen gaan op weg naar school, nog voordat de straten worden vervuild door de vele voertuigen. Plaatjes zijn het, allemaal. Met de nog enigszins frisse lucht kan ik hier, zittend in het raamkozijn, tijden naar kijken. Echt….wakker worden in Jodhpur is een genot.

In de morgen neem ik afscheid van Christoffer en Matheus. Ze trekken verder naar Pushkar. Daar waar over enkele dagen de jaarlijkse camel fair begint. In India bekend als de grootste veemarkt van het land. Kamelen, paarden, koeien,geiten en schapen zullen er worden verhandeld. Het normaal zo rustige dorpje Pushkar zal worden overstelpt met bezoekers en handelaren. Iets wat ik ooit graag zelf nog een keer wil beleven maar ook dit jaar aan me voorbij laat gaan. Ik wens de jongens een goede reis en vertrek vanaf het guesthouse met Soham die net is gearriveerd met zijn brommer. Hij heeft iemand bij zich. Een professionele fotograaf die me misschien zou kunnen helpen met het fotograferen van producten hier in Jodhpur. We bezoeken zijn studio en krijg advies over een eventueel zelf aan te schaffen uitrusting. Nuttige tips waarmee ik weer een stapje verder ben. Vervolgens ons zoveelste ritje naar Basni. Het zit er bijna op. Ik heb bijna iedereen bezocht die ik wilde bezoeken en ben tevreden over het resultaat zover. Op aanraden van Soham heb ik nog een gesprek met mensen van overheid in de hoop dat deze mijn plannen zouden ondersteunen, maar merk al snel dat ik contact moet zoeken met het hoofdkantoor van het Ministry of Textile and Handicrafts in Delhi. Daar waar de mensen zitten die de uiteindelijke beslissingen nemen. Het eind van de middag laat ik me afzetten bij Coffee Day, de koffieshop waar ik een uurtje heerlijk ontspannen verhalen aan het uittikken ben onder het genot van een grote kop cappuccino. Voldaan loop ik later terug, ook al de route verre van prettig. Het is een drukke weg waarop het verkeer langzaam vooruit gaat. De uitlaatgassen die blijven hangen slaan op je keel en prikkelen je ogen. Nee, verre van gezond zullen we maar zeggen. Verlang soms wel weer naar de frisse zuurstof. Helaas, in Jodhpur zal ik het voorlopig niet vinden. Het guesthouse is verlaten door reizigers. Ik ben de enige die er verblijft op dit moment en ik vind het prima. Neem een douche, eet op het dakterras en werk op mijn laptop aan enkele aanpassingen in het “Business proposal” welke ik de komende tijd zal versturen naar belangrijke functionarissen binnen de overheid. Wil overleg plegen met mensen die openstaan voor vernieuwing in de hoop dat mijn plannen meer draagkracht zullen krijgen. Het is 23.30 en Pravat, de jonge werknemer hier in het guesthouse, is inmiddels gaan slapen. Ook is de verlichting van het Mehrangarh Fort net gedoofd. Goed voorbeeld doet volgen.

Vandaag wordt ik opgehaald door een medewerker van Murli en onderweg naar de fabriek rijden we langs een openbare veemarkt welke langs de weg is gecreëerd. Op 7 november is het Eid, een feest voor moslims waarbij er geiten of schapen geofferd worden. Schapen zijn er wel maar worden ruim overtroffen door de meer dan duizend geiten die langs honderden meters wegdek staan vastgeketend. Ik ben enige uren zoet op de fabriek maar laat me halverwege de middag bij deze markt afzetten. Wil de sfeer proeven van deze gebeurtenis. Een uniek gezicht en ik zelf blijkbaar ook. Met mijn fotocamera in de aanslag wordt ik overal naar toe getrokken. “Foto, foto….wordt er geroepen. Trots wil de eigenaar met zijn geit op de foto. Waarom weet ik niet maar het is voor hun een unieke ervaring.

De meeste geitenhoeders komen van buiten de stad en dat is duidelijk te merken. Ontzettend vriendelijk, vrolijk maar bovenal heel nieuwsgierig. Krijg bijna het idee dat ik zelf een lopende attractie ben. De eerste 10 meter heb ik al diverse foto’s geschoten en wanneer ik ze de foto in het scherm laat zien, stralen ze van trots. Verder vragen ze niet naar afdrukken. Steken een duim op en bedanken me. Oude mannen in traditionele gewaden en gekleurde tulbanden. Hun gezichten donker en getekend door de hitte op het platteland. Prachtige mensen zijn het. Springen bijna spontaan in de houding wanneer ik enkelen van hen op de foto wil nemen. Teruglopend naar het oude centrum moet ik nog steeds lachen. Wat een bijzondere ervaring was dat. Voor even voelde ik me op het platteland, tussen de geitenhoeders en de ontelbare geiten. Een heerlijke afwisseling met het alledaagse. Bij het guesthouse is het rustig. Er heeft een Japanner een kamer geboekt maar deze wil liever India met zijn ogen dicht ontdekken. Blijft voornamelijk in zijn kamer en veel gezelschap is er daarom niet. Natuurlijk is Anil zelf ook wel aanwezig, maar die heeft de laatste tijd wat vaker gezelschap van een fles whisky en dat geeft niet altijd positieve uitwerkingen. Nee, ik eet elders en vind altijd wel mijn eigen vertier. Geniet van de ontspannen sfeer nu het meeste werk hier is gedaan. Nog enkele dagen, dan is het tijd om verder te gaan.

Het is bewolkt en er hangt een benauwde warmte. Heel drukkend en zo voel ik me ook vandaag. Ben moe van alle drukte van de afgelopen dagen en de onrustige nachten. Aangezien mijn kamer aan de straat grenst en ik ’s nachts vaak de houten luiken laat openstaan, is het erg gehorig. De honden die op straat de dienst uitmaken en de koeien die aan de overkant hun maaltijd verorberen hebben nog wel eens een conflict. Precies voor het guesthouse is een plek waar de mensen uit deze buurt hun etensresten en groenteafval deponeren, als voer voor de dieren. Je begrijpt dat dit behoorlijk wat lawaai kan geven. Het systeem is prima omdat er zo geen etensresten worden verspilt, alleen ligt er ook veel plastic tussen. De hele weg ligt ’s morgens bezaait met afval en is ook de reden dat de straten in Jodhpur iedere ochtend door vrouwen worden schoongeveegd en het afval door en tractor met platte wagen wordt opgehaald. Gisteren reden we langs de plek waar alles uiteindelijk terecht komt, een open ruimte net buiten het centrum. Er hing een ondraaglijke stank en zag vrouwen in deze massa het plastic eruit sorteren. Hoe ongezond kan het zijn. Door mijn vermoeide gevoel doe ik vrijwel niets vandaag.

Heb alleen afgesproken met Niru in de Coffee Day om weer eens bij te praten. Ze is druk met de voorbereidingen bezig van enkele trouwerijen in de familie maar kan gelukkig nog een paar uurtjes vrij maken voordat ik vertrek uit Jodhpur omdat mijn werk er hier voorlopig opzit. Heb Anil een busticket laten regelen voor Udaipur. Een plaats iets zuidelijker en hoger gelegen dan Jodhpur. In het guesthouse is een groep Japanners gearriveerd die het heel goed met elkaar kunnen vinden. Ik houd me afzijdig vandaag. Slaap een paar uurtjes in het begin van de avond en laat de Japanse invasie voor wat het is. Gezien het aantal flessen bier welke op tafel staan hoeft ik voor mijn veiligheid niet te vrezen.

Een reis naar Udaipur staat op het programma. Om 13.00 vertrek ik richting de plaats waar de bus zou vertrekken en het is er druk. Onder de menigte ook een Europese vrouw van rond de 60 jaar oud. Na verloop van tijd komt ze naar me toe en vraagt in gebrekkig Engels of ik ook naar Udaipur ga. Ik zeg haar dat ik inderdaad ook die kant op ga. Op haar rug een rugzak alsof ze haar tweede jeugd is begonnen. Ze komt uit Frankrijk en wilde haar hele leven al een keer naar India maar het valt niet helemaal mee, mede door haar gebrekkige Engels. Ik heb wel bewondering voor dit soort mensen die gewoon gaan en verder wel zien wat er gebeurd. Na enige tijd krijgen we te horen dat we moeten instappen in de kleine gele bus die net is gearriveerd. We een paar kilometer verder weer kunnen overstappen in een bus die ons naar Udaipur zal vervoeren. Met 60 mensen in een bus voor slechts 40 personen kost enige moeite. Maar ach, het is India en dan past het altijd zullen we maar zeggen. Eenmaal volgestouwd met mensen blijkt de versnellingsbak niet meer te functioneren. Een hoop gekraak en gebrul maar meer dan dat zit er niet in. Ook onder de motorkap wordt de oplossing niet gevonden en dus uitladen maar meer. Eerst weer een tijd wachten op een andere bus en wanneer we vervolgens op de uiteindelijke opstapplaats aankomen krijgen we te horen dat de bus die ons naar Udaipur zou brengen, ook met pech langs de weg staat. In de brandende zon een uur wachten op het alternatief. Te weten dat ik me verre van prettig voel omdat mijn maag weer eens een off day”” heeft, kan India me even gestolen worden. Daarnaast voel ik me verantwoordelijk voor de Franse dame die een beetje paniekerig rondloopt met haar rugzak. Zeg haar dat ze en rustig plekje op moet gaan zoeken en ik zal zorgen dat ze bus niet zal missen, Wanneer we eindelijk onderweg zijn probeer ik te slapen. Ik heb deze route al meerdere keren afgelegd en rust zal mijn maag goed doen.

Het eerste deel is het wegdek nog redelijk. Zodra we echter de smallere binnenwegen nemen is het gedaan met de rust. Overal gaten, onverharde wegen en zodra er asfalt ligt is dit net breed genoeg om een bus op te laten rijden. De chauffeur is niet van plan gas terug te nemen bij tegenliggers en slingeren we daarom continue van links naar rechts. We doorkruisen kleine dorpjes, vrouwen in fel gekleurde sari’s die het vee naar hun stallen drijven en herders die hun honderden geiten via de weg naar elders brengen. Prachtige taferelen waar ik vandaag niet van heb kunnen genieten. Ben blij wanneer ik om 22.00 een kamer in een guesthouse in Udaipur heb gevonden. Het dakterras biedt een prachtig uitzicht hebt over het meer waaraan Udaipur is gelegen . Ongelofelijk mooi. Al die verlichte tempels, paleizen en hotels die rondom gevestigd zijn. Het maakt zoveel goed deze dag. Ik probeer iets te eten en praat een tijdje met Joanna, een Poolse die als enige mede getuige is van dit wonderschone schouwspel. Voor even dan want het was een zware dag.

Ik ben al diverse keren in Udaipur geweest en ondanks ik hier niet veel te doen heb dan enkele fabrikanten bezoeken, neem ik hier een aantal dagen rust. De frisse lucht en de ontspannen sfeer zullen me goed doen en omdat ik de desbetreffende fabrikant pas morgen kan bereiken, zoek ik mijn vertier bij een nabijgelegen hotel. Een 5 sterren hotel met een mooi zwembad op het dak waar je als buitenstaander voor 300 rupees de hele dag gebruik van kunt maken. Slechts een aantal hotelgasten maken er gebruik van. Het voelt bijna als privé zwembad. Joanna is vreselijk jaloers wanneer ze te horen krijgt hoe ik mij vermaakt heb deze dag. Met haar eet ik ’s avonds iets en maken de laatste uurtjes van de dag vol op het dakterras van het Lal Ghat Haveli guesthouse waar we verblijven. De lichten gaan wel uit om 11.00 uur maar dat mag de pret niet drukken.

Ik ben de ochtend druk met het plannen van mijn volgende bestemming of eigenlijk bestemmingen. Eerst Bhopal en daarna door naar Nagpur. Alleen te bereiken met bussen en om zeker te zijn van een goede plaats in de bus wil ik op tijd boeken. Eerst zoek ik contact met Meghna in Bhopal. Ik heb haar enkele jaren geleden geholpen aan haar eerste export order en heb beloofd haar op te zoeken zodra ik in India ben.

Ze heeft zelf een stichting opgezet waar vrouwen uit de omliggende dorpen werk vinden in haar naaiatelier. Ze heeft kunnen regelen dat ik bij vrienden van haar kan blijven slapen. Het is geen toeristische plaats en er zijn dus vrijwel geen guesthouses te vinden.

Hotels zijn redelijk maar vragen bijna 2000 rupees per nacht, zo heeft Meghna geïnformeerd. Gewelig gewoon. Ook heb ik Rukshad in Nagpur gebeld en ook hij kijkt uit naar onze ontmoeting. Het geeft een heel prettig gevoel te weten dat ik op dit soort mensen kan rekenen en maakt het reizen een stuk eenvoudiger. Het zijn de resultaten van de investeringen van de afgelopen jaren.  Doordat ik alles geregeld heb voor de komende weken, kan ik een dag langer hier in Udaipur blijven en doe Joanna een plezier. Bezoek met haar wederom het zwembad bij het hotel aan de overkant welke via een brug te bereiken is. Het is er echt goed vertoeven. Geen drukte, heerlijk water en goed gezelschap. Mag van mij nog wel een paar dagen zo.

Het was een vruchtbare week omdat ik ook in Jodhpur voldoende steun heb gekregen en nu na al dat stofhappen in een oase van rust en frisse lucht ben gekomen. Moet nog wel enkele mensen bezoeken maar ook hier weet ik dat het goed komt. Ben weer helemaal hersteld en zie de komende dagen daarom met veel vertrouwen tegemoet.