Week 1 (1-8 Jan.) 2023

Het is oudejaarsavond. Begeef me rond 21.00 uur naar buiten waar de centraal gelegen wijk Thamel langzaam volloopt met mensen. Zie bij restaurants ballonnen aan de gevel hangen als voorbode dat er iets te vieren valt. Loop een rondje door het netwerk aan smalle straatjes en ga daarna richting de Purple Haze club waar ik voor 1000 NR naar binnen mag. We gaan het beleven. Binnengekomen is de zaal al redelijk gevuld. Koop een fles bier aan de bar, zoek een plek op een kruk en laat de rest op me afkomen. Op het podium staat een goede band te spelen en dat is al prima vermaak. Kom al snel in contact met een vrouw die ook in haar eentje op pad is. Het is een Amerikaanse uit de staat Texas die hier voor een NGO werkzaam is. De ruim 60 jarige Gina woont al enige tijd in Nepal en wil hier nooit meer vandaan gezien het huidige leefklimaat in Amerika verre van rooskleurig is. Zo ervaart zij dat tenminste. Ik kan het enigszins wel begrijpen want Nepal is een prachtig land gevuld met vriendelijke mensen. Kathmandu even buiten beschouwing gelaten. De stad is vervuild en de luchtkwaliteit is hier niet veel beter dan die in Delhi. Al valt het in de wijk Thamel waar ik verblijf gelukkig mee door beperkt verkeer. Gina heeft het druk met het verkrijgen van een permanent visum maar dat is lastiger dan gedacht. Desnoods maar een Nepalees trouwen, zegt ze lachend. Genoeg aanbod vanavond al zijn het voornamelijk twintig- en dertigers die hier rondhangen. Naarmate de avond vult wordt het steeds drukker maar hoofdzakelijk met Nepalese bezoekers. Heb denk ik hooguit tien westerlingen gezien. De band speelt dan ook veel Nepalese hits waarbij de menigte luidkeels meezingt. Ik heb vreselijk gelachen met de jonge Kuber die naast me staat. De 23 jarige Nepalees jaar die bezig is met een studie in de bosbouw is vandaag mijn vertaler. Krijg bij ieder lied tekst en uitleg en dat geeft gesprekstof voor tien.

Nadat de laatste seconden van het jaar 2022 op het grote scherm zijn weggetikt knalt een kanon de hele zaal vol met confetti en glitters. Een werkelijk prachtig gezicht. Het nieuwe jaar is een feit en het feest kan losbarsten. Voor een aantal uren houd ik het vol. Ondanks dat ik van de medicijnen af ben en wel weer alcohol zou kunnen nuttigen beperk ik de hoeveelheid drank. Heb zo weinig gedronken dat ik vrijwel broodnuchter de weg terug wandel naar het hotel. De straat is nog redelijk bezaait met feestgangers maar ik vind het goed zo. Lees de nieuwjaarswensen op mijn mobiel, wetende dat het in Nederland nog even zal duren voordat de klok twaalf uur zal slaan en zoek mijn bed op.   

Ben op tijd wakker en wil met een goed ontbijt de dag beginnen. Voel me heerlijk fris en dat bevalt me wel. Zal nog een paar dagen in Kathmandu blijven voordat ik terug naar India zal vliegen. Dagen om me voor te bereiden op het werk dat straks in Jodhpur op me staat te wachten. Heb met Joheb en Hahib al contact gehad. Met hen hoop ik verdere stappen zetten op de weg die ik ingeslagen ben met The Soul of India. Wandel halverwege de ochtend de anderhalve kilometer naar het Durbar Square om daar in het Himalayan Java café te schrijven en te werken. Het is nog heerlijk rustig overal. Winkeliers vegen hun stoep schoon en sprenkelen water over de straat zodat opwaaiend stof geen kans krijgt om hun koopwaar te bevuilen. Het hangt namelijk overal buiten en is een makkelijke prooi voor vervuiling door het langskomende verkeer. Winkeliers die zo zorgzaam met hun handel bezig zijn terwijl er vrijwel geen klanten te vinden zijn. Overal waar ik loop zie ik winkels maar geen klanten. Zeker in Thamel waar het is bezaaid is met outdoor winkels. Afgestemd op het maken van trektochten in de Himalaya. Zie alleen verkopers die zich bezig houden met hun mobiel. Iedere dag weer. Als ik naar het aantal hotels, restaurants en uitgaansmogelijkheden kijk moet het hier in het hoogseizoen ongekend druk zijn. Hoe kun je hier anders de boel draaiende houden! Nepal is namelijk absoluut niet goedkoop ten opzichte van andere Aziatische landen. De maanden maart t/m mei en augustus t/m november zijn de beste maanden om naar Nepal te komen. Dan is het klimaat het beste om de hoger gelegen gebieden in de bergen te bewandelen. Ik hoop het van harte want sinds corona wacht men nog altijd op de stroom toeristen die hier velen aan een inkomen helpen. Tijdens de gesprekken die ik hier met jonge Nepalezen heb gevoerd is me opgevallen dat velen een studie volgen in de ICT. De weg om later eventueel online marketingactiviteiten uit te kunnen voeren voor grote internationale bedrijven zoals ook in India al jaren gebeurd.

Vanaf het Himalayan Java Café, die op de tweede verdieping is gevestigd, heb ik een prachtig uitzicht op het Durbar Square. Het plein is gevuld met marktkooplui die souvenirs verkopen. Omdat er vrijwel geen toeristen zijn ook hier weinig drukte. Het fungeert voornamelijk als ontmoetingsplek voor de jeugd. Al heeft socializen ook hier een heel andere invulling gekregen. Zie ik jongeren meer met hun mobiel bezig om contact te houden via alle mogelijke vormen van social media en hun acties te delen. De wereld is zo anders geworden sinds technologie zijn intrede heeft gedaan en computers mensen zijn gaan beheersen. Het heeft veel positieve ontwikkelingen met zich mee gebracht maar zeker ook veel nadelen. Het aantal prikkels waaraan iedereen tegenwoordig onbewust wordt blootgesteld is ongekend groot. De geest steeds meer beïnvloed wordt en het maken van juiste keuzes steeds lastiger is. We praten over de kloof tussen arm en rijk maar er is ook zeker een ongekende kloof op het gebied van mentale weerbaarheid. Denk daarbij terug aan Sirup, de jonge monnik die zo ontzettend rijk is als mens in zijn puurste vorm. Al staat hij wel ver van de harde werkelijkheid waarin we leven. Het vinden van een juiste balans, op ieder vlak, dat is de grote uitdaging. Iets waar iedereen mee worsteld. Wanneer ik over het plein met zijn uitgesleten plavuizen de weg terug inzet, klim ik nog een laatste keer naar boven bij een van de tempels. Om er vanaf boven de drukte te aanschouwen. Denk terug aan de dagen die achter me liggen en aan de ontwikkelingen waar ook Kathmandu aan onderhevig is. Want sinds ik in 2001 hier voor de eerste keer ben geweest is er veel veranderd. Is het leven in Thamel een nog grotere commerciële kermis geworden. Alleen aan de oude tempels is in mijn geheugen niets veranderd en houden het verleden in stand. En dat is goed zo. De wereld heeft nu eenmaal de drang naar groei. Al zou het iets minder naar materialistische zaken en overmatige consumptie mogen zijn. Mensen worden er in de praktijk meestal niet gelukkiger van terwijl het milieu er hevig onder te lijden heeft. Een probleem waar de overheden al jaren mee worstelen. Ga terug bij het hotel nog een keer naar de 7^de verdieping voor een laatste massage. Debby, de Nepalese vrouw, is echt ontzettend goed in haar werk en daar wil ik nog een keer gebruik van maken. Het is ook het enige wat ik nog onderneem vandaag. Heb van alles genoten en kijk met veel plezier terug op mijn dagen hier in Kathmandu.

Vandaag een laatste praatje met Nischal van de keuken. Zijn levensverhaal is onthutsend. Heeft zijn moeder verloren toen hij drie jaar oud was en zijn vader, die alcoholist en goksverslaafd was, is ook al jaren geleden overleden. Vanaf zijn veertiende leeft hij op volledig op zich zelf. Met zijn broer, zuster en familie heeft hij geen contact meer en moet zich alleen staande weten te houden. Omdat zijn moeder uit Indonesië kwam zonder papieren en zijn vader desgevraagd geen documenten wilde afgeven is het voor Nischal onmogelijk om een identiteitsbewijs of paspoort te laten maken waarmee het voor hem zoveel makkelijker zou zijn om iets voor zichzelf te ondernemen of naar het buitenland te gaan om daar te werken. Het is daardoor al jaren een ongelijke strijd tegen de instanties in Nepal. En dan te weten dat Nischal een ontzettende aardige en positieve jongen is. Voor 15000 NR (110 Euro) per maand werkt hij nu in het hotel als kok. Veel te weinig maar ik weet zeker dat hij zal slagen. Diep respect heb ik voor de nu 23 jarige Nischal. Neem afscheid van hem en de mensen bij de receptie en vervolg mijn weg naar de luchthaven. Begin van de middag vlieg ik terug naar Delhi. Een werkelijk prachtige vlucht. Kijkend vanuit het raam heb ik een prachtig uitzicht op de besneeuwde bergtoppen van de Himalaya gebergten die ver boven het wolkendek uitsteken. Het felle zonlicht dat op de sneeuw reflecteert maakt het een prachtig schouwspel. Het duurt zeker een half uur voordat we verder afbuigen naar het noordelijker gelegen Delhi waar een minder gezond schouwspel op me staat te wachten. Bij de immigratie is er vrijwel geen reiziger te vinden dus ben zo aan de beurt en ook mijn koffer komt al snel op de bagageband. Sta eigenlijk versteld te kijken dat het zo snel gaat. Buiten is het koel en er hangt een grijze grauwe sluier over de stad wanneer ik met een taxi naar het centrum rijd. Wederom het Cottage Yes Please hotel in Pahar Ganj voor de komende nacht. Morgenavond verder met de nachttrein naar Jodhpur.

Het is fris in Delhi. Zie iedereen buiten lopen met sjaals en hoor dat het slechts dertien graden is. Niet echt aangenaam dus en gelijk aan de temperatuur in Kathmandu in de ochtend.
Begeef me eerst naar een klein winkeltje op honderd meter afstand van het hotel om er mijn internet en telefonie te regelen. Voor Suresh achter de balie ben ik ondertussen een vertrouwde klant. Binnen een half uur regelt hij alle formaliteiten. Een perfecte start van deze dag. Verder heb ik in Delhi niets te doen. Het enige dat op de planning staat is me op tijd naar het Old Delhi treinstation laten brengen. In de Main Bazar is het nog steeds rustig met buitenlandse toeristen. Maak er een praatje met Professor Kapoor zoals ik altijd doe en wil even bij Monu langs van het Grand Sindhi restaurant. Zittend aan een tafeltje langs de weg, drink ik er meestal een bak chai en praten we bij over de laatste ontwikkelingen. Aangekomen zie ik dat de stalen rolluiken gesloten zijn en het restaurant gesloten is. Bij navraag hoor ik dat het vier verdiepingen hoge gebouw onbewoonbaar is verklaard. Bij het pand dat ooit als bioscoop diende, zijn enkele vloeren ingestort waarbij een veertien jarig meisje is omgekomen. Een tragische gebeurtenis waardoor Monu en zijn vader het restaurant moesten sluiten. Geen idee waar ze nu heen zijn gegaan. Wandel een vertrouwd pad naar het paar kilometer verder gelegen Connaught Place waar ik ontbijt in een Café Coffee day in het B blok. Het is er altijd heerlijk rustig en een comfortabele plek om te vertoeven.

Zie onderweg een paar collega schilders aan het werk bij de kolommen van de monumentale gebouwen. Ze nemen het niet zo nauw, zo wordt me al snel duidelijk. Ze smeren de witte pasta zo over de smerige zuilen heen en gaan met veel plezier even in een pose staan zodat ik een foto kan nemen. Het is zoals het hier gaat. Kan er wel van genieten. Eenmaal terug in de Main Bazar wil ik een kop chai gaan drinken bij het Medan restaurant. Daar waar je voorheen nooit een plekje kon krijgen vanwege de vele backpackers die er rondhingen. Nu zit er alleen een oude man en een westerling op een bankje bij de weg. Wil bestellen maar de oude man wijst naar de trap naar boven en houd vervolgens zijn handen gevouwen tegen zijn oor. Hij ligt te slapen, zo schijnt het. De Canadees die er zat wil al een tijdje betalen maar krijgt ook geen gehoor. Wat is dit nu weer! De oude man steekt eerst drie en daarna zes vingers op. Wederom het gebaar met zijn gevouwen handen tegen zijn oor. Tussen 15.00 en 18.00 uur slaapt hij dus. Ik moet heel hard schreeuwen voordat er iemand naar beneden komt, de slaap uit zijn ogen wrijvend. Ik kan iets bestellen, bij uitzondering. De Canadees betaald en ook ik reken direct af voor het geval dat. En zo gebeurd het. Binnen korte tijd gaat hij de trap weer op. De oude man houd vervolgens een heel gesprek met me terwijl hij een bidi opsteekt. Een goedkope Indiase sigaret. Kan geen Hindi verstaan maar de tandeloze man is zo enthousiast aan het brabbelen dat ik met wat ja knikken zijn hele levensverhaal te horen krijg. Tenminste, zo lijkt het. Maak hem duidelijk dat ik nog wel een keer terug kom wanneer ik aanstalten maak om te vertrekken. Hij lacht en steekt weer zes vingers op met een grote zwaai erna. Ik begrijp het. Begin van de avond laat ik me naar het station van Old Delhi brengen door een riksja. Het is inmiddels behoorlijk fris geworden en heb moeite om me warm te houden. Dit heb ik werkelijk nog nooit meegemaakt in Delhi waar de graadmeter de acht graden aantikt. Op zich prima maar daar ben ik niet op gekleed. Daarnaast is het binnen en buiten dezelfde temperatuur dus ergens behaaglijk opwarmen is er niet bij. Bij het station komt de Mandor Express net aan bij perron drie. De trein die over een uur hier vandaan zal vertrekken voor een tien uur durende reis naar Jodhpur. Gelukkig niet te lang wachten. Kan redelijk snel naar binnen. Een 3A/C klasse. Ik boek altijd tweede klasse slaapcoupe maar dan heb je veel last van rijwind door openstaande en niet goed sluitende ramen. Iets wat ik normaal geen problemen mee heb maar bij deze temperaturen absoluut niet wenselijk. Het is een goede keuze geweest. Kan redelijk de slaap vatten maar ben opgelucht wanneer de trein uiteindelijk met twee uur vertraging rond 10.00 uur het station van Jodhpur binnenrijdt.

Gelukkig hier iets warmer maar ook niet zo aangenaam als voorheen. Laat me bij het Jhankar Choti hotel afzetten waar ik al snel een kamer tot mijn beschikking krijg en neem contact op met Habib en Joheb. Ze zijn al onderweg, krijg ik te horen. Niet veel later bezoeken we de fabrieken die ver buiten het oude centrum gelegen zijn. Praten onderweg bij en zijn de verdere dag bezig met het doornemen van mijn wensenlijst. Een scala aan nieuwe samples wil ik de komende weken geproduceerd hebben. Wisselen ideeën uit over technische oplossingen en krijg volledige medewerking van beiden. Na een vruchtbare dag laat ik me rond 20.30 afzetten bij het marktplein van het oude centrum en eet nog iets voordat ik deze dag achter me laat. Het is koud en wil zo snel mogelijk mijn bed in.

Het is vandaag vrijdag en aangezien de werknemers van Habib en Joheb Moslim zijn wordt er vandaag niet gewerkt. Het is gebedsdag en de enige dag dat het weekend gevierd wordt. Ik heb er niet zoveel problemen mee. Aan de hand van onze gesprekken gisteren heb ik veel tekenwerk te verrichten dus werk genoeg. Zal later vandaag nog een gesprek hebben met de beide mannen zodat we zaterdag met volle kracht aan de slag kunnen. Ben vrijwel de hele dag in Sam´s Art café te vinden op steenworp afstand van het hotel. Een prefecte plek om te werken. Ik ben niet de enige bezoeker. Een groep Australiërs vult het restaurant waar ik nog net een plek kan bemachtigen. Het is een groep vrienden die een week geleden naar India zijn gekomen voor een bruiloft van een stel waarvan de jongen zijn roots heeft liggen in India. Een grote bruiloft in Mumbai ligt achter ze en gezamenlijk reizen ze nu nog een aantal dagen door India voordat een ieder zijn eigen weg kiest. Het zorgde in ieder geval voor heel wat reuring en van veel werken kwam het de eerste uren niet. Ontmoet in de middag Habib en Joheb op zijn privéadres op vlak achter het marktplein met de klokkentoren en bespreek met hen de laatste ontwikkelingen. Verder ben ik bezig met de dag van morgen. Klaar om te gaan produceren..

Om 10.00 uur staat Habib klaar om me op te pikken vanaf de hoofdweg die achter de grote toegangspoort naar het marktplein ligt. Lopend over de oude uitgesleten plavuizen van het plein ontmoet ik oude bekenden. Beena, het nu twintig jarige meisje dat met haar kralenkettingen geld probeert te verdienen. Inmiddels getrouwd en moeder van een dochtertje van zeven maanden. Maakte altijd een praatje met haar en ze is me zeker niet vergeten. Zoals zoveel bekende gezichten. Winkeliers die een zwaai geven en de eigenaar van de juice corner waar ik iedere dag verse sinaasappelsap drink. Het voelt zo vertrouwd om hier te zijn. Met Habib en Joheb rijden we direct naar een kleine werkplaats waar enkele mannen op ons staan te wachten. Zij zullen de komende dagen volledig beschikbaar zijn om ons te helpen. Aan de hand van mijn tekeningen zijn we de hele dag bezig om nieuwe modellen tot stand te brengen. Een tijdrovend en intensief proces wat heel veel energie kost. Er is veel gebeurd maar er staat nog veel werk op me te wachten. Ben uitgeblust wanneer ik in het begin van de avond het hotel bereik. Eet nog iets in Sam´s café maar ben alweer snel in mijn hotelkamer te vinden. Een heerlijke plek om me terug te trekken en me op te laden voor de dag van morgen. Verblijf nog enkele dagen in Jodhpur alvorens naar Goa te vertrekken. Hoe het zich zal ontwikkelen lezen jullie volgende keer.