Week 10 (3 mrt. – 7 mrt.) 2014

 Ik heb nog een laatste dag te gaan in Jaipur en start de dag met een ontbijt in het restaurant van het Evergreen guesthouse waar ik dagelijks in contact met Jane uit Canada. Ze is in Jaipur om edelstenen te laten slijpen om ze daarna te verwerken in sieraden. En ze is niet de enige. Opvallend is dat de meeste aanwezigen de leeftijdgrens van vijftig ruim hebben gepasseerd. Mannen met lange grijze haren verraden een lang verleden met deze manier van leven en waarschijnlijk ook de verbondenheid met India. Wellicht hunkerend naar de periode dat India vol zat met hippies en hun leven een groot feest was.

Nu dus noodgedongen verder op een pad die langzaam doodlopend is. De veranderingen in India en de wereld maken het steeds moeilijker om op deze manier je brood te kunnen verdienen. De opkomst van internet heeft alles veranderd. In groepjes halen ze herinneringen op. Grotendeels Franstaligen op dit moment. Het lijkt wel een reunie. Ik houd het bij m’n ontbijt en neem even later afscheid van Jane voordat ik naar een textielproducent ga. Zittend achter in de autoriksja rijden we door de drukbevolkte buitenwijken van Jaipur. Behalve de in aanbouw zijnde metrobanen die op grote betonnen pilaren ruim boven de wijk uitkomen is hier niet zoveel veranderd. De sfeer is net zo chaotisch als jaren geleden en vraag ik me af of alle mooie plannen om deze stad op de kaart te zetten wel reëel zijn omdat de mensen nog op een heel ander niveau leven. Ik denk dat het nog zeker twintig jaar zal duren. En dan is het nog maar de vraag of de mensen er uiteindelijk gelukkiger door zullen worden.  

Voor enkele uren zit ik tussen de prachtige collectie van Mr. Navneet. Een heel sociale man die enkele werkplaatsen bezit waar zo’n vijfentwintig mensen werkzaam zijn. Na een eerder contact op de beurs in Delhi heb ik een goed gevoel over een positief vervolg. Laat me daarna door de zelfde riksja afzetten bij de showroom van Sunil aan Amer Road waar ook het kantoor van Soul of India Artisans is gevestigt. De naam waarmee The Soul of India officieel in de boeken staat als exporteur. Met Sunil bespreek ik de laatste zaken. Alles om de komende tijd weer een stap verder te komen. Ook wat betreft de problemen binnen zijn familie. De spanning was gisteren dusdanig hoog opgelopen dat tijdens de confrontatie tussen de broers de politie tussenbeiden moest komen. Vanaf nu zal deze als objectieve tussenschakel de zaak helpen oplossen. De politie heeft hier dus duidelijk nog wel iets te zeggen. Ik kan alleen maar hopen dat ze er gezamelijk uit komen. Niet alleen voor de goede vrede maar ook omdat het positieve veranderingen teweeg kan brengen binnen onze samenwerking. Op het einde van de middag neem ik afscheid van Sunil, niet wetende wanneer ik weer in Jaipur zal komen en wordt door Arkash, zijn broer, teruggebracht naar het centrum. Nog een laatste keer naar de Café coffee day om mijn werk te doen om vervolgens later in de avond terug te wandelen naar het Pink Sun guesthouse. Morgenvroeg gaat mijn trein naar Delhi.

Om 4.30 gaat het alarm van mijn mobiel en is het tijd om op te staan. Het is nog koel en uitgestorven op de straat. Overal is het donker en ligt het vuil van de vorige dag nog ruimtelijk bezaait over de weg. Zittend in een fietsriksja probeer ik foto’s te maken van het spookachtige beeld waarin alleen het gekraak van de roestige ketting hoorbaar is. Het ernorme slag in het wiel maakt fotograferen echter onmogelijk. Stoppen wil ik niet omdat dit de sfeer volledig zou verpesten. Het zijn de laatste beelden voordat ik het station van Jaipur bereik. De dubbeldekker staat al bij perron 2 te wachten. Het is de eerste dubbeldekker en snelste trein van India. De prijs voor een treinkaartje is daarom duurder en dat is te zien aan de mensen die er mee reizen. Allemaal welgestelde Indiërs. Het feit dat deze trein, nu slechts enkele jaren oud, er van binnen verre van nieuw uitziet, bevestigt mijn mening dat zelfs mensen met kennis en scholing, weinig tot geen waarde hechten aan hun eigen leefomgeving. Ze zouden een voorbeeldfunctie moeten geven maar overal in de trein ligt rotzooi. Daarnaast heerst er onder deze bevolkingsklasse een groot “ik” gevoel. Mensen zijn afstandelijk en voeren vrijwel geen gesprekken met elkaar tijdens de reis. Hoe anders is het in de “Second Class Sleeper” Daar waar een treinreis werkelijk met elkaar “beleefd” wordt. Mensen met elkaar verbonden zijn. Ik mag zelf dan wel snel mijn bovenste slaapbank opzoeken omdat het me wat rust biedt, de sfeer in de trein is veel aangenamer, ondanks de beperkte luxe. Misschien mag het moderne India steeds rijker worden inzake hun financiele situatie, geestelijk vindt een behoorlijke verarming plaats. Meer dan ze zelf in de gaten hebben. In het rijke westen kunnen we daar heel goed over meepraten.

Nadat de trein aan het eind van de ochtend zijn eindbestemming heeft bereikt, zit ik al snel op de plek waar ik mijn laatste nachten zal doorbrengen. Het vertrouwde Hara Rama guesthouse. Ik wilde nog graag een afspraak maken met Yjoti die hier in Delhi woont maar deze komt pas morgen terug van een werkbezoek in Lucknow en moet ik het laten voor wat het is. Nu iets meer ruimte om te relaxen. Zoek mijn vertrouwde adres in Connaught Place op om in alle rust de eerder gemaakt productfoto’s te bewerken en wandel door de straten rondom de Main Bazar. Heb geen enkele behoefte om nieuwe dingen te gaan ontdekken. Mooie plekken, tempels of parken die er nog in overvloed zullen zijn maar waar ik op dit moment geen interesse in heb. Het is even goed zo.  

Met mijn goede vriend Kunal heb ik vandaag een afspraak bij Neru place. Een wijk in Delhi welke binnen veertig minuten te bereiken is met de metro. Dit keer geen problemen met de beveiliging omdat de fles wijn leeg in Jodhpur is achtergebleven en dus niet meer voor opschudding kan zorgen. Ruim op tijd ben ik op de afgesproken plaats. Kunal zoals gewoonlijk een uur te laat. Wederom problemen met het verkeer is zijn excuus zoals gewoonlijk. Ik kan er inmiddels wel om lachen. Je kunt er iets van zeggen maar het helpt toch niet. Dus….accepteren, hoe moeilijk dat soms ook is. Neru place is een centrum waar je alles kunt krijgen op het gebied van electronica. Een soort zwarte markt zoals in Beverwijk, alleen hier verstopt in drie grote flats waarbij alle kamers fungeren als winkels. Alles is hier werkelijk te krijgen in de vijf verdieping hoge panden. Kunal heeft me al eerder geholpen en weet blindelings de juiste winkel te vinden waar ik een externe harddisc kan kopen. Nodig om de steeds groeiende hoeveelheid aan informatie en foto’s veilig te stellen. Ook rondom de gebouwen liggen de straten vol met marktwaar. Daarnaast kun je hier ook goedkoop textiel inkopen. Iets waarvoor ik op pad ga voor mijn goede vriendin Katrin in Duitsland. Het is een dagje voor praktische zaken. De verdere dag vertoef ik in de Main Bazar. Ontmoet er Stich die aan komt schuiven bij een van de chai restaurantjes. Een gepensioneerde fotograaf die nu vrijblijvend voor diverse NGO’s (stichtingen) fotoreportages maakt. Het is een win win situatie,zo zegt hij. De foto’s die hij maakt kunnen ze voor publiciteit gebruiken. Het enige dat hij vraagt is voedsel en onderdak. Zelf verkoopt hij de foto’s aan zijn netwerk in Engeland en worden de gemaakte reiskosten op die manier gedekt. Een mooie manier van leven. Na zes weken fotograferen is Stich nu klaar om naar huis te vliegen om straks drie maanden achter zijn computer te gaan zitten. De tijd die hij nodig heeft om de 2000 gemaakte foto’s te gaan bewerken. Hij zal de reis nog vele malen herbeleven, dat is duidelijk.    

Alles wat ik wilde doen is afgerond op een paar kleine dingen na en geniet daarom van de drukte op de Main Bazar. Zoveel bijzondere mensen hier bij elkaar. Uren kan ik zitten aan een tafeltje met een glas Masala Chai, kijkend naar de mensen die in grote getalen passeren. Praat er met de jonge Australiër Proby die voor twee maanden door India heeft gereist. In een flits zien we een man op een fiets passeren. Op zich niet vreemd maar dit keer een oudere heer van Europese afkomst. Gekleed in keurig bruin kostuum met wollen vest, strik, hoed en mooi gelakte bruine schoenen. Het heeft alles weg van een Engelse landlord die volledig uit koers is. Met zijn grote fietsbel vraagt hij ruim baan en gedraagt zich alsof hij hier al jaren rondrijd. We moeten vreselijk lachen. Het mooie is dat ieder hier zijn eigen verhaal heeft om hier te zijn, al blijft dit voorlopig een vraagteken. Denk alweer aan de dagen die komen gaan. Aan Nederland waar alles zo perfect georganiseerd is. Voorzien van alle gemakken en mensen nog steeds ontzettend bevoorrecht zijn, ondanks welke vorm van crisis dan ook. Ik zal er weer aan deelnemen niet wetende wanneer ik India opnieuw zal bezoeken. Ik laat het over aan de goden. Pluk de dag, doe wat binnen mijn macht ligt en laat me meevoeren met de flow van het leven. Jullie horen het weer……later.

Groetjes
Eugen