Week 43 (21 okt. – 27 okt.) 2013

Ik weet gedurende de reis af en toe de slaap te vatten. Reizen in de nachtelijke uren heeft een aantal voordelen. Grootste voordeel is de ongekende rust in de trein. Het kan overdag namelijk echt een gekkenhuis zijn. Mensen die continue in beweging zijn en het langdurig blootgesteld zijn aan een pratende menigte waarvan je de taal niet begrijpt is vreselijk vermoeiend. Daarnaast bespaar je als reiziger geld uit doordat je voor deze nacht geen kamer hoeft te boeken, ontvlucht je het warmste deel van de dag en verspil je geen onnodige reistijd. In mijn geval zeker van belang aangezien ik hier slechts voor een aantal weken ben en toch voldoende zaken wil afronden. Zoals gepland rijd de trein in de vroege ochtenduren de buitenwijken van Jodhpur binnen. Een tafareel wat ik al zovele malen heb mogen beleven maar toch weer een glimach op mijn gezicht toverd. De stad Jodhpur ligt 550 km ten westen van Delhi op de kaart. Dicht bij de Thar woestijn waardoor het klimaat hier een stuk aangenamer is dan in Delhi. Het is wel een stuk warmer overdag maar de droge lucht maakt het toch comfortabel hier te zijn. Het enige nadeel is de vervuilde lucht door uitlaatgassen, stof en zanddeeltjes die met de wind door de stad worden geblazen. Werkelijk niets blijft hier stofvrij.
Iets wat mij het afgelopen jaar behoorlijk de das heeft omgedaan en ik vanwege een infectie aan de luchtwegen mijn reis heb moeten afbreken. Toch sta ik met een positief gevoel voor de balie van het Anil sunrise guesthouse. Sinds mijn eerste bezoek aan Jodhpur, nu zo’n 12 jaar geleden, mijn vaste verblijfplaats hier.

Het voelt als thuiskomen. Anil, de eigenaar en Salim, de jongen die het restaurant beheerd, zijn inmiddels goede vrienden geworden. Een kamer is daarom geen probleem en zit ik niet veel later op het dakterras om mijn komende dagen hier te plannen. Belangrijkste doel hier is om met Soham de oneffenheden weg te poetsen die voor stagnatie zorgen in het verwerkingsproces van informatie. Wil het liefst direct aan de slag maar krijg te horen dat ik hem pas in de avond  kan ontmoeten vanwege zijn andere werkzaamheden. Voor mij de gelegenheid om hier en daar mijn gezicht even te laten zien. Loop via de smalle straten van het oude centrum richting het grote marktplein. Als eerste wil ik voor de beste lassi van Jodhpur naar het kleine restaurant op de hoek bij de grote toegangspoort welke toegang biedt tot het plein. Deze soort gele vla brengt de maag tot rust en is zo voedzaam dat je verder niets hoeft te eten tijdens de hitte in de middaguren. Het zit er vol met Indiërs die, gezien hun traditionele kleding, afkomstig zijn uit de dorpen rondom de stad. Druk is hier ook echt druk maar weet me er toch tussen te wurmen tot grote hilariteit van de bezoekers. Praten lukt dan misschien niet, lachen des te meer. Velen komen naar de stad vanwege Diwali, het Indiaas nieuwjaar dat op 3 november zal plaatsvinden en het gebruikelijk is om in de weken daarvoor inkopen te doen. Wordt er geld uitgegeven aan nieuwe kleding, huisraad, sieraden en natuurlijk vuurwerk. Alleen is dit pas enkele dagen voor Diwali te verkrijgen. Gelukkig maar, want vanaf dat moment begint men ook met het uittesten ervan. Iets wat me in vorige jaren veel uren slaap gekost heeft.

Pas in het begin van de avond wordt ik opgehaald door Soham die net is teruggekomen van zijn werk als docent op een school ver buiten Jodhpur. Hij nodigt me uit om bij hem thuis te komen eten en besluit er op in te gaan. Zittend achter op zijn brommer rijden we naar zijn huis in een van de buitenwijken van Jodhpur. Een soort warenhuis van drie verdiepingen waarvan de bovenste verdieping is ingericht als woonruimte. Op de grote oppervlakte staat een bed, een tafel met enkele stoelen, wat huisraad waaronder een tv en in de hoek een kleine keuken. Geen sfeervolle woonkamer zoals wij die kennen maar een kille ruimte waar felle TL verlichting elke vorm van sfeer achter in de koelkast doet belanden. Het is zoals men hier gewend is. Ik heb vele woningen bezocht maar smaakvolle interieurs zijn hier vrijwel niet te vinden. Wat dat betreft kun je hier als binnenhuisarchitect ongetwijfeld geld verdienen. Zeker nu de modale middenklasse meer te besteden heeft. Met Soham zit ik aan de grote ronde tafel terwijl zijn vrouw het eten klaarstoomt. Ze was namelijk niet op de hoogte gebracht van mijn komst maar weet ieders maag te vullen met wat voorradig was. Chapati’s, dal en verse groenten zoals tomaten, komkommer en wortelen. Het past bij ze. Eenvoud en praktisch zoals dat in alles om hun heen zichtbaar is. Het hier zijn is al meer dan de moeite waard. Even geen gesprekken over werk maar over wat een ieder bezighoud. Morgen een nieuwe dag.

Ik heb een hele goede nacht achter de rug. Was zo vermoeid na de lange dag van gisteren dat ik niet meer weet hoe en wanneer ik in mijn bed ben beland. Vandaag een frisse start. Begin met het afhandelen van een order bij de textielwinkel op de hoek waar ik nog enkele kussenslopen moest ophalen en bezoek het Om cafe restaurant die boven het internetcafe te vinden is. Somboe en Raju, de jongens die er werken, zijn geen onbekenden en ook hier is het goed om weer eens binnen te stappen. Zoals eigenlijk overal. De jongens van de juice corner, de man bij de spice shop, Vicky van de omelet shop en zovele armen die de lucht in gaan wanneer ik passeer, als teken dat ze me herkennen. Ja, het voelt goed, wetende dat ik buiten al mijn dagelijkse bezigheden een goede indruk heb achtergelaten zonder al te veel woorden te hebben gebruikt. Zoals Soham me al zovele keren heeft laten weten me tot het bittere eind te zullen steunen zonder enige verwachtingen omdat hij in me geloofd. Geloofd in het goede wat het opleveren zal. Het zijn eigenlijk signalen waarom ik niet mag en wil opgeven, ook al is dat soms meer voor de hand liggend. Wanneer Soham me rond de middag ophaalt om naar een afspraak te gaan, rijden we eerst nog even langs z’n huis. Kan ik eindelijk zijn auto eens bekijken want in het donker gisteren was er niets te bekennen wat er op leek. Soham is sinds enkele maanden namelijk de trotse eigenaar van een eigen vierwieler. “Dan hoeven we niet meer telkens op de brommer naar de fabrikanten”, zo had hij gezegd. Er is echter wel een probleem. Hij heeft geen rijbewijs en dus functioneerd een van zijn vrienden af en toe als chauffeur. Aangezien die alleen in het weekend tijd heeft staat de auto voorlopig naast het huis. En hoe! Onder een dikke laag stof staat een enigzins toegetakeld voertuig, Er ontbreekt een stuk van de voorbumper en de vooruit zit er nog wel in maar is voorzien van een grote ventilatieopening omringt door prachtig mozaik. “Ach, door spelende kinderen is er iets op gevallen en we hebben aan de voorkant iets geraakt”, zo zegt hij, wijzend naar de bumper. Geen enkele teleurstelling te betreuren. Echt druk maakt hij zich er duidelijk niet om. Ik dus nog minder en spring lachend achterop zijn in een nog slechtere staat verkerende brommer waarvan alleen de motor nog actief is. En zolang die het doet zijn er dus geen problemen. Wanneer we arriveren op de plaats waar de afspraak is gemaakt, herken ik het gebouw. Dit is de showroom waar ik op mijn allereerste reis door India naar binnen ben gestapt. Toen ik besloten had om met The Soul of India te starten en mijn zoektocht naar producten en betrouwbare producenten ben begonnen. Het lijkt wel alsof de cirkel rond is. Ik weer bij de basis ben na een zoektocht van vele jaren. Zal hier de oplossing worden gevonden? In het kantoor hebben we een langdurig gesprek met een van de eigenaren en ga ik een samenwerkingsverband aan. Natuurlijk moet het nog gebeuren maar met een redelijk goed gevoel loop ik aan het eind van de middag over het marktplein terug naar het guesthouse. Gooi er mijn rugzak op het bed en loop via de smalle stenen trap naar het dakterras om alles te laten bezinken. Salim is daar altijd wel te vinden en ook vertoeven de meeste gasten hier na een dag van uitstapjes en bezichtigingen. Veel drukte is er nu overigens niet te bespeuren. Alleen een kleine aziatische jongedame die er bezig is met het schilderen van vrolijke figuren op een van de lage muren die het terras omheinen. Het is de Japanse Kou die haar talenten laat zien. Een 23 jarige student die voor zeven maanden op reis is door India, Turkije, Israel en Egypte. Wat voor studie ze doet weet ik niet maar dat ze talent heeft voor schilderen, dat is zeker. De hele muur ziet er door al die felgekleurde figuren nu veel gezelliger uit. Hoe mooier kun je het hebben. Ze betaald er zelfs voor.

De nieuwe dag begint met een ontbijt in het Om café. Niet dat het veel voortsteld maar met wat toast, fruit en thee kom je al een heel eind. Ik heb met Soham afgesproken dat ik eerder gekochte modellen nog een keer zal fotograferen. Wil alles van A tot Z nog een keer doorlopen want ook al heb ik het al vele malen voorgekauwd, ik ben niet content met de werkwijze zoals dat in de praktijk gebeurd. De foto’s blijken niet op de juiste manier te kunnen worden doorgestuurd omdat de computersoftware niet doet wat het zou moeten doen en ook al hebben vele deskundigen het probleem proberen op te lossen, enig resultaat bleef uit. Als er iemand niets van software of technische computerkwesties weet, dan ben ik dat wel. Toch lukt het me om het probleem binnen 3 minuten uit de wereld te helpen. Natuurlijk geeft het een zucht van verlichting maar maakt me ook enigszins geirriteerd. Iets waar we al vijf maanden mee worstelen en waardoor ik mede hier in India zit, blijkt helemaal geen echt probleem te zijn alleen moeten wel de juiste functies worden bediend. Nu kan dit twee dingen betekenen. Of ik ben heel intelligent of er lopen hier heel veel amateurs rond. Aangezien het eerste duidelijk niet aan de orde is de kans erg groot dat reden twee op waarheid is berust. En dat klopt! Zoals er ook veel professionele fotografen rondlopen. Soham heeft er verschillende over de vloer gehad maar niet een kon er goede productfoto’s maken. Vraag me soms werkelijk af hoe mensen hier aan diploma’s komen, al heb ik natuurlijk wel een redelijk vermoeden omdat in deze lagen van de bevolking de kwaliteitseisen behoorlijk zijn bijgesteld. Je al goed bent wanneer je een trucje kan verrichten dat anderen helemaal niet beheersen. Het zijn de harde feiten waardoor het goed laten functioneren naar westerse maatstaven een langdurig proces is.
Het mag dan moeilijk zijn, onmogelijk is het zeker niet. Het is de keuze die ik heb gemaakt omdat ik geloof dat het goede uiteindelijk zal overwinnen.

Wanneer ik na een dag fotograferen weer op het dakterras van het guesthouse beland zit er een blonde vrouw op een stuk kleed voor een ander stuk van de muur waarop Kou haar kunsten heeft getoond. Ze stelt zich voor als Vicky, een Canadese die voor een jaar als verpleegster in zuid India werkzaam was maar nu als afsluiting voor een maand door India trekt. Bij de eerste woorden die ze uitspreekt lig ik van binnen al helemaal krom van het lachen. De goeduitziende Vicky heeft een nog platter Amerikaans accent dan ik ooit voor mogelijk had gehouden. Ze knauwt de woorden zo achter elkaar dat het gewoon vermakelijk is om met haar te praten. Nadat ze het werk van Kou had gezien wilde ze ook iets gaan vormgeven, zo blijkt. Hoewel ik het prachtig vind, heeft Vicky de mening dat het meer iets is voor een lagere school. Met allerlei potjes gevuld met felle kleuren verf gaat ze aan de slag. Wat ze gaat maken weet ik niet maar het klinkt allemaal veelbelovend. We gaan het zien de komende dagen. In de avond praat ik op hetzelfde terras met de Duitse Armin. Een gepensioneerde verpleger die voor vier maanden in India is. Hij was de afgelopen dagen iedere ochtend om 5.00 uur opgestaan om naar het op de rots gevestigde fort te gaan waar een 5-daags festival plaatvond. Iedere morgen voor zonsopkomst begon er een concert waaraan westerse en Indiase muzikanten deelnamen. Als een soort welkom van een nieuwe dag. Het moet heel bijzonder geweest zijn en had het graag meegemaakt maar ben er helaas niet van op de hoogte gebracht. Het festival was georganiseerd door de Maharaja van Jodhpur en…jawel, Mick Jagger. De twee hebben al sinds vele jaren goede banden. “Hij zat zelfs drie stoelen voor me!”, zo vertelt Armin enigszins opgewonden. Je zult begrijpen dat de honderd aanwezigen van goede afkomst waren en het entreekaartje naar Indiase begrippen niet voordelig was. Met Armin heb ik interessante discussies over de ontwikkelingen in India en alles wat het leven bind. Vicky schilderd ondertussen in alle rust verder. Haar eerste creatie krijgt zelfs langzaam gestalte. Een Indiaas vrouwenhoofd die uit een waterpot opstijgt. Als een soort Aladin die uit de olielamp te voorschijn komt, zeg maar. Met de vraag waar ik deze schoonheid kan vinden schaterd ze van het lachen. Ik nog meer want de manier waarop haar woorden de lucht vullen geven ongekende vreugde. Wens haar succes terwijl zij mannelijk de grote fles kingfisher bier aan haar mond zet. Hoe mooier kun je een dag afsluiten.

Vandaag vertrek in richting Jaipur. Heb gisteren een kaartje gekocht en zal vanavond om 20.00 uur met de Mandor Express deze stad verlaten. Alleen nog een laatste keer naar showroom van onze nieuwe zakenpartner om alles goed af te ronden en verder wil ik de dag besteden om me in alle rust voor te bereiden op de dagen in Jaipur. Regel het guesthouse daar en wil nog en keer op mijn gemak door het oude centrum lopen. De bijzondere sfeer proeven van het nog in oudheid gedompelde Jodhpur, niet wetende wanneer ik hier weer terug zal komen. Ook heb ik Salim beloofd om nieuwe tafelkleden voor het restaurant te gaan uitzoeken bij een van de vele winkeltjes rond het marktplein. Het is een redelijk ontspannen dag. Voel me goed als teken dat hetgeen ik hier wilde bereiken naar tevredenheid is afgesloten. Neem in de namiddag afscheid van Soham en ga een laatste keer naar het dakterras waar ik het werk van Vicky nog zou beoordelen. Op de lichtblauwe muur heeft ze diverse schilderingen gemaakt. Naast de vrouw uit de waterpot zijn er vele bloemen, een tabla, een sitar en nog een vrouw gekleed in een sari door haar neergezet. Armin heeft er eerder een kritische blik op geworpen en dat heeft haar duidelijk geraakt. Ik kan echter niet genoeg veren vinden om haar op te hemelen. Voor mij is ze een kunstenaar. Het mag dan allemaal niet spectaculair zijn en kloppen de verhoudingen van geen kant maar wat doet het ertoe. Deze vrouw heeft haar hart en ziel opgesteld om er iets van te maken. De afgelopen dagen zoveel tijd en energie in haar schilderingen gestopt terwijl ze dat niet had hoeven doen. Dit soort mensen verdienen alle lof. Zeg haar dat dit stuk muur moet worden afgeschermd omdat dit eigenlijk in een gallerie zou moet hangen. Vicky lacht en straalt met een trots als nooit tevoren. “You’re right. My Grand mother painted, my mother is still painting and yeahh…I must say, I am fucking good to!”. Hoe mooier kun je afscheid nemen. Pak mijn koffer en ga richting het station van Jodhpur.
Tot later……  

Eugen