Na een paar relaxte dagen bij het zwembad nu langs een fabrikant hier Udaipur. Ik wordt weer netjes opgehaald en ook hier heb ik geen problemen om toezeggingen te krijgen met betrekking tot mijn plannen. De streek rond Udaipur staat bekend om zijn marmergroeven en traditionele schilderingen op zijde. Prachtige kunstvormen die helaas steeds minder goed verkopen, zo hoorde ik Arvind zeggen. Zijn winkel vlakbij het guesthouse ligt vol met deze kunst. Vrijwel iedere dag loop ik er even binnen en drink er thee met Arvind en zijn broer die samen de winkel runnen. Prachtige mensen met een goed gevoel voor humor. Niet al te laat ben ik terug van mijn werkbezoek en vermaak me de meeste tijd met Joanna, een Poolse die in haar eentje voor een maand door India reist. Een ontzettend spraakzame vrouw die naast haar werk ook erg actief is in de wereld van theater en cabaret en ook een studie fotografie volgt. Dit is iets wat mij zeer aantrekt. Joanna leert mij zoveel nieuwe dingen, dat ik fotograferen steeds leuker begin te vinden. Iets wat mij de komende tijd goed van pas kan komen.
Na een paar heerlijk ontspannen dagen in Udaipur is het tijd om verder te gaan. Vandaag pak ik de bus richting Udaipur. Met een “sleeper” bus van Mukesh travels vertrek ik vanavond voor de 15 uur durende reis. Ik ben altijd een beetje huiverig voor busreizen omdat ik een paar keer ben opgelicht. In volgestouwde oude versleten bussen moest reizen en dit vanuit Udaipur gebeurde. Omdat Joanna ook verder gaat en vrijwel dezelfde tijd richting Jaisalmer vertrekt, nemen we samen een riksja naar de opstapplaats op 6 kilometer afstand van het centrum. Het zijn de laatste momenten van een gezellige tijd samen. Ik neem afscheid van haar, zoals dat onderdeel uitmaakt van reizen en vervolg mijn weg. De bus vertrekt op tijd en heb inderdaad een goede slaapplaats. Precies zoals de jongens van het ticket bureau hadden beloofd. Voorin de bus zodat je niet te veel stuitert wanneer we de vele kuilen in de weg moeten trotseren. Ik kan zelfs goed slapen. Wordt pas tegen middernacht wakker wanneer de bus is gestopt voor een korte pauze in een stad. Het is er uitgestorven. Alleen enkele mannen zitten rond een vuurtje thee te drinken en lopen er enkele everzwijnen rond te neuzen tussen het afval, op zoek naar wat eetbaars. Zo met alle winkels gesloten en lege marktkraampjes die langs de straat staan, komt de rotzooi die achterblijft nog duidelijker naar de voorgrond. Op een van de marktkramen zit een politieagent. Bewapend met een houten stok zal hij vannacht de rust bewaren. Als hij tenminste zelf ook niet in slaap valt, iets wat hier niet geheel ondenkbaar is.
Wederom kan ik na vertrek weer in slaap komen. Echt uniek voor mijn doen. Net wanneer de zon een prachtig licht geeft boven de horizon. Ben enigszins verbaasd wanneer de bus in Indore nog een kleine stop maakt. Hier is namelijk ook een producent gevestigd maar had nooit gedacht dat de bus deze plaats zou doorkruisen.
Deze keer gaat het jammer genoeg niet lukken. De weg tussen Indore en Bhopal is overigens buitengewoon goed. Vrijwel te vergelijken met een autosnelweg in Europa. Het zijn de laatste uurtjes van een lange reis. Met Meghna heb ik telefonisch contact gehad omdat de reisduur iets langer is dan verwacht. Geen 15, maar 18 uur heeft de bus nodig gehad om Bhopal te bereiken. Het maakt me niet uit. Ben volledig uitgerust en klaar voor een nieuwe dag. Ik zou Meghna weer bellen zodra ik in Bhopal uit zou stappen maar nu blijkt net dat mijn beltegoed op is. Wandelend langs de drukke straat ga ik op zoek naar een winkel waar ze dit kunnen opwaarderen.
Helaas, geen geluk. Ik stap daarom ergens binnen en vragen of ze me kunnen helpen. Het nummer kunnen bellen en het adres doorgeven waar ik me bevind zodat ze me kunnen ophalen. Ze verlenen alle medewerking en helpen me zelfs aan vervoer in opdracht van Meghna. Ik sta echt verbaasd over alle hulp die ik toegeworpen krijg. Meghna heeft een slaapplaats kunnen regelen bij een vriend van haar. Sourabh is zijn naam. Een theatermaker, schrijver, fotograaf en schilder die een kamer ter beschikking heeft gesteld voor de komende nachten.
Niet wetende waar ik terecht zal komen, brengt de riksja me naar de afgesproken plaats. Een huis vlakbij een pompstation waar Sourabh al op me staat te wachten. Een jonge knul die samen met nog 5 andere jongens een paar kamers in het huis huren. Allen afkomstig vanuit hetzelfde dorp ver buiten Bhopal en ook nog eens vrienden vanaf hun jeugd. Het verblijf is te vergelijken met een studentenflat. Heerlijk rommelig maar van alle gemakken voorzien. Sourabh slaapt voor de komende nachten bij twee andere jongens op de kamer en geeft alle gastvrijheid die je maar kunt bedenken. Toch wel weer apart, zo’n verblijf op deze manier. Meghna komt me even later ophalen. Na zoveel jaren alleen via internet contact te hebben gehad, nu dan eindelijk een ontmoeting. Ze is een ontzettend spontane vrouw met een sterk doorzettingsvermogen. Enkele jaren geleden voor haarzelf een klein naaiatelier begonnen waar meerdere vrouwen aan het werk worden geholpen en vastbesloten om te slagen, al heeft ze veel tegenslagen gekend. We huren een riksja en gaan diverse adressen af, op zoek naar nieuwe producten. En…. het zijn vruchtbare bezoeken. Mijn bezoek aan Bhopal is eigenlijk al geslaagd. Wanneer ik aan het begin van de avond wordt afgezet bij het huis van Sourabh komen zijn huisgenoten druppelsgewijs binnenlopen. Stuk voor stuk heel aardige jongens van rond de 25 jaar oud waarvan de meesten een baan hebben. Jammer genoeg is er niet veel tijd om elkaar beter te leren kennen omdat ik wordt opgehaald door Meghna, haar man Mukul en hun kinderen Aditiya en Swahini. We gaan uit eten vanwege mijn bezoek aan Bhopal. In een restaurant aan de rand van het meer waaraan Bhopal gelegen is, genieten we een paar uur van de frisse buitenlucht en Indiaas eten. Niet te heet natuurlijk want anders slaan bij mij de stoppen door. Ik kan er wel van genieten, maar moet het wel afwisselen met westers voedsel. Nee, alleen voor het eten zou ik niet naar India zijn gegaan, dat is duidelijk. Terug gekomen zitten de jongens gezamenlijk op het grote bed en kijken naar de beelden op de kleine tv die op de tafel tegen de muur staat. Voor even praat ik met ze, maar de lange dag begint zijn tol te eisen.
Met Sourabh heb ik de eerste uren van de morgen interessante gesprekken over allerlei zaken. Zijn werkzaamheden in het theater en alles wat hem bezighoud. Ben eigenlijk heel blij dat ik hem ontmoet heb vanwege zijn andere kijk op zaken in vergelijking met de gemiddelde Indiër.
Met Meghna besteed ik de verdere dag. Bezoeken enkele kleine werkplaatsen en haar eigen werkplek om vervolgens haar familie op te zoeken. Het huis waar ze leeft en waar ook haar ouders inwonend zijn. Zo anders en toch heel modern voor Indiase begrippen. Iedereen wil een glimp opvangen van die vreemdeling die er onverwachts binnenloopt. Even een hand wil geven of gedag komt zeggen. Als we via internet een ticket proberen te bemachtigen voor mijn volgende reis, zijn er 7-8 mensen die zich er mee bemoeien, inclusief de kinderen die er rondlopen. Hier kan ik vreselijk van genieten. Wat een gastvrijheid. Het is mijn laatste dag in Bhopal. Morgen om 10.10 vertrek ik met een trein richting Nagpur. Op de weg terug naar het centrum koop ik in een drankwinkel nog enkele flessen whisky en rum.
Als dank voor de gastvrijheid van Sourabh en zijn vrienden. Het is uniek zoals zij hier samen wonen. Als vrienden voor het leven. Zelden heb ik zo’n sterk saamhorigheidsgevoel meegemaakt. Voor hoe lang kunnen ze dit nog volhouden? Ik ben me volledig bewust dat dit een heel bijzondere belevenis is geweest.
Vanavond eten we met z’n allen, zo wordt me duidelijk gemaakt. Worden er kranten op het bed gelegd en zitten we in een kring om het voedsel wat van alle kanten wordt aangedragen. Er wordt gedronken op eeuwige vriendschappen en na enkele uren van plezier komen de bodems van de flessen steeds meer in het zicht. Als ik ver na middernacht mijn kamer opzoek, praten de jongens nog een tijdje na bij het gedoofde licht. Alsof er nog zoveel te vertellen is.
Ik ben op tijd wakker om mijn spullen bij elkaar te rapen. Zie in de woonruimte 4 jongens op het bed liggen en 1 op de grond. Wat toch een dankbaar gevoel hier te mogen zijn. We drinken nog een keer een kop thee bij een stalletjes aan de weg en nemen afscheid. Het waren onvergetelijke dagen in Bhopal. Op het station heb ik afgesproken met Meghna en haar man Mukul. Ze willen me aan een goede plek in de trein helpen. Zo zorgzaam als ze is laat ik alles met een glimlach gebeuren.
Het is niet de eerste en zal zeker niet de laatste treinreis zijn maar zo voelt het voor haar waarschijnlijk wel. Prachtige mensen zijn het, allebei. De trein vertrekt op tijd. Ondanks dat ik op een wachtlijst stond heb ik toch een zitplaats toegewezen gekregen. Het is veel rustiger dan verwacht en daarom is de reis zeer aangenaam. Kom precies zoals gepland om 17.30 uur in Nagpur aan waar de schemering al in ingevallen. Rukshad en Monica komen me niet veel later ophalen. Ze hebben net afscheid genomen van hun zoon Zaran die voor studie langere tijd van huis zal zijn. Bij hun zal ik de komende dagen verblijven. Vannacht geen slaapzak of harde matrassen. Nee, een bed met alles erop en er aan, wat een luxe. Met Rukshad bezoek ik later in de avond de Rotary club waar hij lid van is en welke zijn clubhuis heeft gevestigd in een oud gebouw, ooit door de Britten ontworpen. Het ligt aan de rand van de stad en om er te komen pakken we zijn oude zwarte Enfield Bullet motor. Heerlijk uitwaaien in de inmiddels verlaten straten van Nagpur. Rukshad heeft met zijn onderneming het hele interieur van het clubgebouw onder handen genomen en het ziet er werkelijk verbluffend uit. Vele handen moeten geschud worden waarna de verhalen in de bar worden versterkt door de rum die rijkelijk de glazen vult. In India is het de gewoonte om eerste enkele uren te gaan drinken en daarna iets te gaan eten, ook al is het middernacht. Een vreemde volgorde maar ik pas me aan, zoals altijd eigenlijk. De terugreis is wederom een verademing en is de koelte van de nacht goed voelbaar. Ik heb er zin. Het bed is al helemaal in gereedheid gebracht door Laxmi, de dienstmeid die er werkt. Wat een genot. Tot morgen!
Met Rukshad en Monica zit ik halverwege de ochtend aan de ontbijttafel en besteed het grotendeel van de dag op het kantoor bij de fabriek. Ben er al meerdere keren geweest en ken de meeste mensen die er werken. Bepreek wat ik bespreken wil maar kan hier verder weinig werk verrichten. Lang zal ik hier dan ook niet blijven. Er wacht werk in het Noorden en ondanks dat ik hier een goed onderkomen heb, wil ik geen dagen vullen met stilzitten. Het is een lange dag. Rukshad begint na 10.00 uur ’s morgens en gaat door tot 20.00 uur ‘s avonds. Thuiskomend is het meestal rustig omdat Monica ook haar eigen onderneming heeft en zelf ook lange dagen maakt. Mede omdat de kinderen voor langere tijd van huis zijn vanwege studie en huishoudelijke taken worden verricht door de diverse werknemers die ze in dienst hebben. Ze ontwerpt en maakt uitnodigingen van handgemaakt papier. Aangezien er in de wintermaanden heel veel bruiloften zijn, is het topdrukte.
Vanavond zit ik met Rukshad aan de bar in de woonkamer en luister naar een selectie van de meer dan 10.000 muziekstukken die hij heeft opgeslagen in zijn Ipod. Geen Indiase maar westerse muziek heeft altijd zijn voorkeur gehad. Noem een nummer uit de 60, 70 of 80er jaren en hij heeft er wel iets van. Eigenlijk best wel bijzonder voor iemand die veel meer moeite heeft moeten doen om aan dit soort muziek te komen. De hele avond galmen er oude hits uit de speakers die op vol volume moeten presteren om toch nog boven het gekrijs van onze stemmen uit te komen. En ja, muziek en rum gaan inderdaad prima samen.
Geen haast vandaag. Het is de laatste dag in Nagpur en aangezien het zondag is geen drukte in de fabriek. We ontbijten op het balkon, maken een wandeling door de straten van Nagpur, lunchen bij een paar vrienden en gaan er ’s middags op uit met de motor. Het wekelijkse uitje van een groep bekenden die zichzelf de “Bawa’s on Bullets” noemen. Een gemengd gezelschap waarmee we ook vandaag op pad gaan. Ik achterop bij Rukshad en verder iedereen op zijn eigen of geleende motor. Het is een leuke tocht maar zodra we de hoofdweg verlaten worden de paden steeds slechter. Is het heel veel slingeren en stuiteren voordat we uiteindelijk een oude tempel op een heuvel bereiken.
Nee, ik vond het leuk, maar ook niet meer dan dat. Zelf rijden is ongetwijfeld een stuk aantrekkelijker. Ik heb inmiddels ook een ticket laten boeken door iemand van het kantoor van Rukshad. Wel weer op een wachtlijst maar ik ga de gok weer wagen. Morgen om 11.15 vertrekt de te nemen trein richting Jaipur. Een treinreis van 18 uur. Hopelijk een comfortabele reis. Hoe het verloopt lezen jullie later wel weer.
Een toch wel bijzondere week met veel afwisseling. Heb wel iets meer moeten reizen deze week maar heb er heel veel voor terug gekregen. Voel me goed en ben klaar om de klus verder voort te zetten vanuit Jaipur. Er is nog heel veel werk te verzetten. Stapje voor stapje. Vooralsnog voldoende om vooruit te komen.