Na een rustige zondag heb ik vandaag een afspraak met Sunil en Aakash. De twee zakenpartners hier in India waarmee The Soul of India verbonden is. Kon ze de laatste de afgelopen maanden moeilijk bereiken en daar heb ik een raar gevoel over. Wil zaken duidelijk uitgesproken hebben want dit is iets wat mij niet lekker zit. Bij de showroom aangekomen is het rustig. Aakash zit in het kantoortje achterin de showroom en begin met hem het gesprek voordat Sunil, de oudste van de twee, arriveert. Zodra ook hij binnenstapt krijg ik een warm onthaal en dat had ik eigenlijk niet verwacht. Had de situatie toch iets anders ingeschat. Iets ongemakkelijker. Continue Reading
Travel Stories
Week 42 (13 okt. – 18 okt.) 2015
Na een lange periode vertrek ik weer richting India. Ook al heb ik het land al negen maanden niet bezocht, het contact met India is nooit verbroken. Via de social media is er zoveel mogelijk contact gehouden om de relaties warm te houden. Nu de vernieuwde website de juiste impressie geeft van hetgeen ik wil uitdragen en deze gevuld is met een diversiteit van producten is het noodzaak om de verkoop verder te stimuleren. Want ondanks dat ik zeer content ben met de website blijven de verkopen helaas achter bij de verwachtingen en heeft het promoten van de site nog niet het resultaat opgeleverd waarop ik gehoopt had. Continue Reading
Week 51 (15 dec. – 21 dec.) 2014
Het begin van mijn laatste week in India. Tot zover ben ik ontzettend tevreden over de stand van zaken. De reis is wel heel anders gelopen dan verwacht maar hoop dat al het werk dat ik hier verzet heb binnenkort z’n vruchten af zal werpen. Nu dus nog in Jodhpur. De stad die iedere keer ontzettend veel energie opeist. Er is hier veel kunstnijverheid te vinden maar het denkpatroon van de mensen is ontzettend ouderwets. Het weerspiegelt het beeld van Rajasthan als de meest traditionele staat van India is. Mooi als het gaat om cultuurbehoud en goed voor het toerisme maar voor mij vreselijk zwaar om iets van de grond te krijgen omdat de visie van mensen niet verder gaat dan hun neus lang is. Continue Reading
Week 50 (8 dec. – 14 dec.) 2014
De week begint in Jaipur. Het is er stil wat betreft toeristen en degene die ik tegenkom komen voornamelijk uit Frankrijk. In het Pink Sun hotel zijn totaal geen buitenlanders te vinden en de sfeer is dan ook saai te noemen. Mede door een tegenvallend seizoen verhuurt Yasir de helft van de twintig kamers aan kok’s, afkomstig uit de meer noordelijke staat Punjab. Die schijnen erg goed in de keuken te zijn als ik de berichten goed beluister. Nu dus hier vanwege het trouwseizoen. In India worden in de periode van November tot Maart de meeste huwelijken gesloten en is het vrijwel alle dagen feest. Vanwege de stand van de sterren en wie weet ook wel een beetje omdat het gewoon aangenaam weer is. Laten we van het eerste uitgaan. Dat klinkt meer spiritueel en past ook beter bij India. Continue Reading
Week 49 (1 dec. – 7 dec.) 2014
Na een goeie week begin ik mijn dag met masala chai bij een restaurant aan de Main Bazar. Een koffiekleurige kruidenthee zoals je die alleen in India vind. Het is nog rustig op straat. Hier en daar beginnen mensen hun winkel te openen nu de klok al ruim over negenen staat. Ondanks de aangename temperatuur dragen velen warme kleding en dikke sjaals. Iets wat op dit moment in grote hoeveelheden wordt aangeboden in de Main Bazar. Het mag dan winter zijn, de temperatuur in Delhi lijkt niet verder te willen zakken dan 12 tot 15 graden. Met het zonnetje steeds sterker doorkomend loopt deze snel op naar nog aangenamere warmte. Bij mij aan tafel zit Simon. Een man van veertig, afkomstig uit Londen. Hij werkt er voor een koeriersbedrijf en zodra hij genoeg geld bij elkaar gespaard heeft, knijpt hij er tussenuit. Nu dus alweer voor het 25ste jaar. Continue Reading
Week 48 (24 – 30 nov.) 2014
Maandagochtend en hoeft me niet te haasten. Kan me in alle rust gereedmaken voor de treinreis naar Moradabad, een plaats ten oosten van Delhi die bekend staat om het verwerken van metaal in al zijn vormen. Niet erg aantrekkelijke stad om naar toe te reizen omdat er weinig te beleven valt. Tenminste, voor toeristen. Het is een doorsnee van de Indiase steden zoals Aligarh is, de stad die ik vorige week heb bezocht. Stoffig en druk. Ben enkele keren eerder in Moradabad geweest maar was altijd blij wanneer ik de stad kon verlaten. Het perron van het New Delhi station waar vandaan de trein vertrekt staat bezaait met mensen. De zelfde trein vindt namelijk zijn eindbestemming in Varanasi. De meest heilige plaats in India aan de rivier de Ganges waar mensen naartoe reizen om het as van hun overleden dierbaren uit te strooien of om er te baden in het water van de rivier. Continue Reading
Week 47 (17-23 nov.) 2014
Winter ook in India. Sinds enkele dagen wordt het steeds killer zodra het zonnetje achter de horizon is verdwenen. Een teken dat de winter is aangebroken. Las dat in de noordelijk gelegen gebieden de vorst al is ingetreden en de eerste sneeuw binnenkort zal vallen. In Jaipur is het gelukkig nog steeds aangenaam. Behalen we overdag nog temperaturen van rond de 22 en daalt deze ‘s nachts richting de 12 graden. Voor het eerst maak ik gebruik van de slaapzak die ik deze reis bij me draag. Eigenlijk een luxe dat het nog zolang op zich heeft laten wachten. Voor mij zullen de nachten dus weer behagelijk zijn. Hoe anders is het voor de beveiliger die de Chameli Wala Market iedere nacht bewaakt. Continue Reading
Week 46 (10 – 16 nov.) 2014
Heb sinds tijden het Central park weer eens bezocht. Behalve de naam doet niets denken aan het bekende central park in New York. Slechts alleen het feit dat het centraal ligt in Jaipur. Het heeft vijf kilometer aan wandelpaden en in het centrum staat een 60 meter hoge vlaggemast waaraan een vlag wappert die vanuit de verre omtrek te zien is. Met z’n 8 x 27 meter is het de grootste nationale vlag van India, zo heb ik later opgezocht. Central park is een plek waar je kunt genieten van de frisse lucht die hier zo zeldzaam is. Vreemd genoeg lijken daar niet veel mensen behoefte aan te hebben gezien de weinigen die er vertoeven. Zie ik voornamelijk jonge stellen op bankjes zitten die elkaar een beetje onwennig de liefde proberen te verklaren. Continue Reading
Week 45 (3 – 9 nov.) 2014
Ik ben op de goede weg maar krijg te maken met wispelturige ondernemers. Fabrikanten staan te springen om zaken te doen maar voelen zich duidelijk nog ongemakkelijk met deze nieuwe manier van afzet vinden, zoals internet voor velen nog is. Is men huiverig dat ik met de te maken foto’s naar concurrenten stap om hun nieuwste modellen te laten copiëren. Iets wat hier met grote regelmaat aan de orde is. Er moeten vaak meerdere gesprekken worden gevoerd om zaken te klaren. Het zijn soms vermoeiende dagen omdat ik nooit weet of mijn boodschap duidelijk is overgekomen en ik het vertrouwen heb dat het daadwerkelijk goed zit. Het is vaak een gebrek aan visie en de mindere noodzaak vanwege de nog redelijke verkopen tot op heden. Toch is alles aan het veranderen.

Fabrikanten krijgen minder orders en worden gedwongen om te zoeken naar nieuwe manieren om de verkoop te stimuleren, in de hoop zich te kunnen vastklampen aan verouderde verkoopstrategiën. We zitten op de goede weg, dat is duidelijk. Zoals ook E-bay en andere grote internetaanbieders zich duidelijk op de beurs in Delhi hebben gepresenteerd. De veranderingen zijn ook te zien aan de manier waarop ik tegenwoordig de fabrikanten op de industrieterreinen bereik. De oude brommer van Soham is naar zijn laatste rustplaats gebracht en nu vervangen door de iets minder oude groene auto waarvan de remmen piepen, het plaatwerk hier en daar met popnagels is vastgezet en er niet wordt gekeken op een krasje meer of minder. Soham rijdt nu vrijwel dagelijks met deze auto maar van een verbetert rijgedrag is nog weinig te merken. Tijdens m’n eerste ritje door de smalle straten van het oude centrum worden geparkeerde brommers ongevraagd voorzien van een stukje groene lak en weet ik niet of de enkele gordel die ik draag voldoende is om veilig onze eindbestemming te bereiken. Ook het schakelen gaat verre van soepel. Wordt iedere versnelling in willekeurige volgorde gebruikt waardoor we ons soms als een hobbelpaard door de straten bewegen. Gelukkig doet de claxon het uitstekend en weet Soham de meeste weggebruikers vroegtijdig te waarschuwen met oorverdovende signalen. Nee, ik kan er vreselijk om lachen maar dan meer vanwege de beroerdigheid. “Never a problem!”, zo zegt hij steevast. En daar doen we het mee.

Er zijn weinig toeristen te bekennen in Jodhpur. Zoals eigenlijk overal weinig buitenlandse backpackers in India te vinden zijn. Wat de reden hiervoor is, is mij nog onduidelijk. Op een enkeling na zie ik alleen groepen westerse toeristen over het marktplein lopen. Meestal in de leeftijdscategorie vijftig plus. Druk bezig om alles op de foto vast te leggen. Ze zijn door de reisorganisaties bij het oude centrum afgezet om voor even te ruiken aan de unieke cultuur hier in het oude centrum van Jodhpur alvorens weer veilig te worden ondergebracht in een van de luxere hotels aan de rand van de stad. Het is opvallend dat de goedkope guesthouses vrijwel geen gasten hebben terwijl de duurdere hotels vrijwel allemaal volgeboekt zijn, zo krijg ik te horen van Somboe. Werkzaam in het Om café waar ik dagelijks kom en die veel contacten heeft in de hotelbranche. Niet alleen met kortverblijvende westerse maar ook steeds meer met Indiase toeristen. Mensen uit de meer zuidelijk gelegen staten die voor enkele weken naar het noorden reizen om daar vakantie te houden. Het geeft aan dat de Indiase middenklasse een enorme toevlucht heeft genomen. Men betaalt zonder blikken of blozen 5000 rupees voor een kamer. Prijzen die gelijk liggen met de prijzen van Europese hotels. Gelukkig kan ik hier nu nog terecht voor 300 rupees maar de prijzen zullen ongetwijfeld gaan stijgen de komende jaren.

Zoals ook de prijzen van onroerend goed hier sterk zijn gestegen. Binnen enkele jaren een rendement van 300% is geen uitzondering. Het geeft aan dat er in India steeds meer geld onder de mensen is. Een bepaalde catagorie mensen. De vraag is nu; Waar kunnen al die mensen straks nog terecht die zich met moeite staande weten te houden? Zullen zij ook nog een acceptabel bestaan kunnen opbouwen? Zij en de vele kinderen die hun gegeven zijn. Ik laat het over aan de tijd. Probeer me te focussen op datgene waar ik wel invloed op heb en daar heb ik voorlopig mijn handen vol aan.
Het is vandaag een feestdag voor de moslims. Ik heb het nog nagevraagd maar het verhaal was zo uitgebreid dat ik de kern van het waarom alweer vergeten ben. Zie alleen dat er in de wijk die ik doorkruis op weg naar het Café coffee day, een enorme mensenmassa op de been is. Allemaal op hun best gekleed en in opperbeste stemming. Tientallen met stokken bewapende agenten staan hier en daar om de orde te bewaren. Er wordt eten uitgedeeld en zie hier en daar marktkraampjes staan waar ze onder andere speelgoed verkopen. Er staat zelfs een minirad. Een rad van ongeveer 4 meter doorsnede waarin 4 stoeltjes hangen en waarin twee kinderen naast elkaar kunnen zitten. Niks geen hydraulische systemen en flitsende lampen. Het is een broodmagere Indiër die het roestige rad, dat alleen wordt opgelicht door enkele straatlantaarns, handmatig in beweging brengt. Een man die geen tijd heeft om dan ook maar enig vet te kweken. De duur van het ritje is niet afhankelijk van tijd maar van het moment dat zijn spieren moeten worden ontlast. Maar…..hij lacht. Net als de kinderen die dit moment voelen als een intens stukje geluk. Ja, het is mooi om dit te aanschouwen. Ik blijf even staan kijken maar probeer me tijdig uit de opdringerige menigte te bevrijden. “Hello!”, “What is your name?”, krijg ik ontelbare keren naar mijn hoofd. Lief, leuk en aardig, maar oh zo vermoeiend. Ben blij wanneer ik mijn stoel weer heb ingenomen in de koffieshop, m’n laptop opensla en kan genieten van de dagelijkse shot caffeïne.

Tegen de klok van 22.00 uur loop ik terug. Neem nog een laatste blik op het verlaten marktplein en koop een fles water bij de kraam van de familie van Vicky, gevestigt bij de grote poort naar het plein. Hij staat bekend om zijn eieren maar wil al jaren dolgraag een eigen handeltje opzetten. Heeft pasgeleden zijn mobiele telefoon verkocht en voor dat geld wollen sjaals ingekocht. We hebben samen al zoveel gesprekken gevoerd onderwijl ik een van z’n omeletten zat te verorberen. Ik praat nog even met Vicky terwijl ze de boel aan het schoonmaken zijn. Ook voor hun is het mooi geweest. Morgen een nieuwe dag.
Het is een laatste dag in Jodhpur. Ik kan hier nog langer blijven maar vind het even genoeg. In Jaipur zijn er nog enige problemen bij de bank die opgelost moeten worden en wil dit liever zo snel mogelijk afhandelen. Zou nog een afspraak hebben met een meubelfabrikant maar door onverwachte drukte kan dit niet doorgaan. Ik neem het voor waar aan en maak me er steeds minder druk over. Het moet maar gewoon zo zijn.

Ben langere tijd in het Om café te vinden waar Somboe de boel draaiende houdt. Hij er nog steeds dagelijks op klanten zit te wachten die er vrijwel niet te vinden zijn in Jodhpur. Het zijn onstpannen uurtjes waarin we praten over zijn verleden, de ontwikkelingen in het dorp waar hij woont, zo’n 35 km buiten de stad en de rol van man en vrouw in India. Ook in zijn dorp wordt het steeds minder sociaal. Komen de mannen en vrouwen elkaar in de avonden geen gezelschap meer houden. Zoals er voorheen onenigheden binnen families direct de kop in werden gedrukt door de oudere mannen. De sociale veiligheid en zekerheid is langzaam aan het verdwijnen. Alles was er in overvloed maar geld heeft de gemoedelijke sfeer uit het dorp verdreven. Na 20.00 uur vind je niemand meer op straat omdat de tv in India niet minder belangrijk wordt gevonden dan in het westen. Het zijn logische ontwikkelingen van een land met een snelgroeiende economie zoals India is. Alles hebben we al ervaren in het rijkere westen. Of mensen daar gelukkiger van zijn geworden laat ik aan een ieder over.

Bij het guesthouse neem ik afscheid van Anil en de Belg Hubert die zijn zaakjes de afgelopen dagen volledig heeft kunnen afronden. Neem in het begin van de avond een riksja en ben ruim op tijd bij het treinstation. Al wachtende op perron 1 waar de Mandor Express vandaan zal vertrekken, krijg ik een telefoontje van Soham. Hij wil me komen opzoeken om me gedag te zeggen. Nooit is hij op tijd maar dit keer wel. We praten, leunend tegen de trein, een poosje over de laatste stand van zaken en welke taken nu nog moeten worden verricht. “Don’t worry, I am here to solve all the problems!”. Met die woorden neem ik afscheid als de trein langzaam in beweging komt. Ik geef me er lachend aan over. Meer kan ik trouwens ook niet. Het is al enige tijd donker en door de rust in de wagon dommel ik af en toe in slaap op het bovenste bed in de coupé. Weinig mensen en het licht is uit. Heerlijk ontspannen. Tot het moment dat ik door de conducteur aan mijn broek word getrokken en deze me, na het zien van mijn kaartje, duidelijk maakt dat ik een wagon verder moet zijn. Geen plaatsbewijs voor nr 43 in wagon S7, maar in S6. Ik moet er om lachen. Net als het jonge stel dat beneden zit te giechelen. Dit gebeurd me weinig maar het gesprek met Soham is waarschijnlijk in mijn hoofd blijven hangen. Raap m’n boeltje bij elkaar en ga verder waar ik gebleven was op de voor mij bestemde slaapplaats. Luister naar de muziek van Jonatha Brooks via mijn mobiele telefoon waardoor de kilometers als een zucht onder me weg denderen. De reis gaat voorspoedig en ook het Pink Sun hotel hotel is snel bereikt. Het zijn vertrouwde wegen die ik afleg. Heb gisteren al met Yasir gebeld dat ik zou komen en een kamer zou geen probleem zijn. Ik krijg echter een nog niet schoongemaakte kamer toegewezen door de nieuwe nachtportier die wel op de hoogte was van mijn komst maar zijn mobieltje interessanter vond. Heb er wat woorden over maar kan me er niet lang druk om maken op dit tijdsstip. Het is 01.00 geweest en zal het morgen allemaal wel horen.

De bedoeling is om vandaag samen naar de bank te gaan en dus begeef ik me vroegtijdig naar de showroom van Sunil. Hij zelf is er nog niet maar heeft zijn broer Aarkash telefonisch laten weten dat hij wat later komt. Er schijnen wat problemen te zijn bij het bedrijf van zijn oom. Deze exporteert ook goederen en bij een controle door de douane is er illigale waar gevonden in een van de containers. Foute boel dus. Sunil en zijn vader zijn nu onderweg naar zijn kantoor waar ambtenaren inmiddels al zijn binnengedrongen om de boekhouding te gaan doorzoeken. Ik wacht een poosje maar er zit niets anders op dan in de middag onverrichterzake terug te keren naar het centrum. Het blijkt ook het beste te zijn. Sunil is de hele dag onbereikbaar en druk bezig om zijn oom proberen vrij te pleiten voor strafopleggingen. Want dat zou een gevolg kunnen zijn. Voor illigale handel staan hoge geldboetes, kan men celstraf krijgen en wordt de exportvergunning ingetrokken. Ik hoop dat het meevalt maar voorlopig overheerst de onzekerheid. Maak me nuttig met het verwerken van offertes die ik kreeg opgestuurd naar aanleiding van de beurs en wacht af wat er gebeuren gaat. Heb bij Niru geinformeerd naar de situatie in haar appartement en deze schijnt nu beschikbaar te zijn. Geen hond die mij dit keer zal tegenhouden, zo wordt me verzekerd. Het is leuk om er weer eens binnen te stappen. De plek waar ik diverse keren heb geslapen en zie het matras, wat destijds het enige was dat de ruimte vulde, nog scherp voor de geest. Nu is alles keurig gemeubileerd en klaar om bewoond te worden. Een prima plek om te zijn dus.

Voor een poosje speel ik op de gitaar die achterin een opberghok al die tijd op me heeft staan wachten. Ja, het blijft leuk tijdverdrijf. Van het Diwali festival is niks meer te zien. De verlichting is weggehaald en vrijwel iedereen is weer aan het werk. Vrijwel omdat het sommigen gewoon niet lukt om na een week vakantie weer aan de slag te gaan. Met name de fabrikanten die hun personeel vrijaf hebben gegeven om het feest thuis te kunnen vieren. Het is altijd maar afwachten wanneer en of ze nog terugkomen uit de dorpen buiten de stad. Terug bij het guesthouse krijg ik Yasir nog te spreken en deze verontschuldigt zich voor de problemen omtrent de kamer. In alle drukte had hij vergeten de nieuwe nachtportier op de hoogte te brengen want de gewenste kamer was wel degelijk beschikbaar. Ik moet altijd lachen om de 25-jarige Yasir die de boel hier onder z’n hoede heeft. Wanneer ik hem vertel dat ik al een paar dagen geen warm water heb zegt hij dat er wel warm water is maar dat de loodgieter in één kamer een foutje heeft gemaakt. In kamer 303 is niet de linker maar de rechter kraan aangesloten op de warmwaterleiding. Mijn kamer dus!
Ik heb nog een afspraak kunnen maken met een fairtrade producent maar ben voornamelijk bezig om informatie te ordenen en te reageren op mails. Heb na veel telefoontjes ook Sunil eindelijk aan de lijn gekregen. Krijg te horen dat hij 48 uur niet geslapen heeft vanwege alle commotie rond z’n oom. Al die tijd heeft hij zich sterk moeten maken om ervoor te zorgen dat z’n oom niet in de cel zou belanden. Iets wat een enorm gezichtsverlies had kunnen veroorzaken voor de familie. Iets wat hier in India grote gevolgen heeft.

Natuurlijk hoop ik dat we snel orde op zaken kunnen stellen vanwege de bankzaken maar ook op dat vlak heeft Sunil al het een en ander in beweging gezet. We moeten nog langs de accountant maar verder verloopt alles vlotjes. Waarom maak ik me er eigenlijk druk over? Alles vindt zijn weg zoals dat eigenlijk altijd zo gegaan is. Loop in de avond door de drukte terug naar het Pink Sun hotel maar hoor weinig van al het toeterende verkeer. De innerlijke rust overheerst. Laten we dat vooral zo houden. Jullie lezen het weer….
Eugen
Week 44 (27 okt. – 2 nov.) 2014
Het is 05.30 wanneer het alarm van mijn mobiel afgaat. Tijd om op te staan. Vandaag zal ik in alle vroegte de bus nemen richting Jodhpur. Ik had de vrouw des huizes gevraagd of ik gewekt kon worden zodat ik me niet zou verslapen en ze heeft woord gehouden. Netjes wordt er even later op de deur gebonkt. Pak mijn koffer, loop naar buiten en kijk nog een keer over de reling van het dakterras. Ik ben niet de enige die vroeg uit de veren is. Bij de tempel beneden zitten groepjes vrouwen in een kring op de grond en zingen religieuze liederen. Mannen baden zich ondertussen in het heilige water van het meer. Een prachtig beeld om afscheid te nemen van Pushkar. Continue Reading